مطالب آموزشی, کاشت و پرورش گیاهان

در خاک شور چه بکاریم؟

کشاورزی در خاک شور

متاسفانه در حال حاضر علاوه بر مشکل خشکسالی در کشور شوری خاک و آب در مناطق خشک و نیمه خشک یکی از عوامل تاثیر گذار در رشد و نمو گیاهان است. رشد گیاهان به طور مستقیم تحت تاثیر شوری خاک و به طور غیر مستقیم تحت تاثیر شوری آب آبیاری قرار دارد. تقریبا ۹۰ درصد از اقلیم کشور خشک و نیمه خشک است. برای همین اکثر مناطق کشور مستعد شوری می باشد. به همین علت استفاده از گیاهان مقاوم به شوری یکی از راه حل های این مسأله است. در این مطلب می خواهیم با هم بررسی کنیم که در خاک شور چه چیزی می توانیم بکاریم و نکات تخصصی کشاورزی در خاک شور را بیان کنیم.

دلایل شوری خاک

عمده خاکهای شور دنیا در مناطقی با آب و هوای خشك و نیمه خشك است. عوامل طبیعی و انسانی در شور شدن خاک و آب دخیل است از جمله:

  • عوامل آب و هوایی ( تبخیر و تعرق، بارندگی و باد)
  • انتقال نمك به وسیله آب
  • استخراج بیش از حد آب از سفره های آب زیرزمینی
  • نقص در سیستم زهکشی
  • طراحی نامناسب سیستم آبیاری و …..

تشخیص شوری خاک

اگر شوری خاک زیاد باشد مانع رشد گیاهان می شود و رشد آن متوقف می شود. آسیب شوری در گیاهان بسیار شبیه علائم کمبود آب است. به این علت که نمك‌های موجود در خاک، آب موجود در خاک را مسدود کرده و گیاه برای جذاب آب و مواد مغذی مشکل برمی خورد. در واقع گیاهان حساس در خاک‌های شور دارای تشنگی یا خشكسالی شیمیایی هستند و ممکن  است حتی زمانی که خاک مرطوب است نشانه های کم آبی دیده شود.

  • توقف رشد
  • خشک شدن حاشیه برگها
  • گل سوزی
  • کمبود کلروفیل (رنگ پریدگی برگ ها)
  • افت شدید یا حتی توقف باردهی
  • دویدگی (رشد طولی بیش از حد و نازک بودن قطر طوقه)
  • نابودی کلی گیاه

از دیگر نشانه ها می تواند مشاهده لکه های سفید رنگی بر روی سطح این خاک ها باشد که نشان دهنده نمک های محلول است.

در خاک شور چه درختی بکاریم؟

اگر زمین شما دارای خاک شور است، قدم اول، انجام آزمایش خاک و مشورت با مشاوران کشاورزی جهت اصلاح شوری خاک است. به طور مثال شما ممکن است بتوانید با اصلاح کشت، درختانی که نیاز آبی کمی دارند را بکارید یا اینکه با نظر کارشناس، از کودهای اصلاح کننده شوری خاک استفاده کنید.

انواع کودهای اصلاح کننده خاک

در اینجا، دو نمونه از بهترین کودهای اصلاح کننده شوری خاک را مشاهده می کنید که می توانید با روش صحیح و با تأیید کارشناس، جهت اصلاح خاک شور زمین خود استفاده کنید. 

برای مشاهده مشخصات و روش مصرف هر کود، بر روی تصویر آن کلیک کنید. 

با تجربه های فراوان و بررسی مقالات تخصصی می توان گفت که بهترین درخت برای آب شور که به نسبت سایر درختان میوه مقاوم تر هستند عبارتند از:

۱-انار

درخت انار، در زمین های نسبتاً شور مقاومت دارد. درخت انار در زمینهایی که سایر درختان میوه حتی رشد هم نمی توانند بکنند (مثل زمینهای سنگلاخی) می تواند زندگی کرده و محصول خوبی بدهد، بشرطی اینکه آب مورد نیاز آن تامین گردد. اما تمام ارقام انار مقاومت خوبی نسبت به شوری ندارند طبق پژوهش های انجام شده ارقامی مانند چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان و… دارای مقاومت بسیار مناسبی نسبت به شوری خاک داشته اند.

۲-پسته

پسته یکی از گیاهان مقاوم به شرایط نامساعد محیطی مثل شوری آب، خاک و همچنین خشکی و کم‌آبی می باشد و یکی از مهم‌ترین محصولات اقتصادی در بسیاری از مناطق کویری و خشک است. پسته مقاوم به کم آبی است اما آبیاری جهت تولید اقتصادی الزامی است. به علت شوری آب، آبیاری یک مشکل اساسی در مناطق خشک به حساب می آید ولی درختان پسته سازگاری بهتری نسبت به سایر در ختان به چنین شرایطی دارند و می‌تواند در خاک‌هایی که برای سایر محصولات بسیار شور است، رشد کند. اگر خاک منطقه شما نیز شور است، می توانید برای کاشت نهال پسته در زمستان اقدام کنید. 

۳-توت

درختان توت ارقام مختلفی دارند در آب و هوای متفاوت از نسبتاً گرم تا معتدل و حتی نزدیک به سرد کاشته می شوند .خاک های شنی لومی برای رشد درختان توت بسیار مناسبند و برخی ارقام آن مقاومت خوبی به خاک های شور دارد.

علاوه بر این درختانی مانند درختان سنجد و بعضی از ارقام آلوچه، زغاله اخته و زالزالک مقاوم به شوری هستند البته به نسبت بسیار کم. همچنین درختان زینتی مانند افرا، اکالیپتوس، زبان گنجشک ، اقاقیا و بعضی از ارقام کاج مقاوم به خاک شور هستند.

بیشتر بخوانید: درباره خاک شور

محصولات سازگار با خاک شور

از جمله گیاهان زراعی مقاوم یا نسبتاً مقاوم به شوری می توان به رقم های اصلاح شده گندم و جو، گلرنگ، اسفناج، پنبه و چغندرقند اشاره کرد.

در زیر، دو نمونه بذر اسفناج برای شما تهیه کرده ایم که برای مشاهده مشخصات و خرید، می توانید روی هر یک از آنها کلیک کنید. 

 

راههای تولید محصول در خاک و آب نسبتا شور

  • کاهش فاصله بین آبیاری
  • آبشویی
  • ابیاری قبل از کشت گیاه
  • اختلاط آب های آبیاری
  • تغییر روش آبیاری
  • انتخاب گیاه مقاوم به شوری یا کشت زود هنگام
  • کوددهی مناسب
  • استفاده از شخم عمیق

استفاده از کودهای نپوسیده دامی و استفاده بیش از حد از کودهای مرغی و دامی و کودهای شیمیایی باعث افزایش شوری خاک می شود. اســتفاده از کودهای اسیدی مانند سوپرفسفات کنترل شوری را تسـهیل می‌کند. همچنین می توانید از کودهای اصلاح خاک و ضد شوری در آب آبیاری استفاده کنید البته بهتر است قبل از استفاده از کارشناسان امداد کشاورز مشاوره بگیرید.

بهترين راه براي جلوگيري از آسيب‌هاي شوري در گياهان كشت شده آزمايش ميزان شوري آب، خاك و استفاده از گونه و ارقام مقاوم به شوري در منطقه است. بهره گيري از افراد متخصص در خصوص انتخاب گياه مورد نظر در منطقه مي تواند در كاهش خسارت‌هاي ناشي از شوري آب يا خاك است. اگر در منطقه ای هستید که خاک یا آب شوری دارید و در مورد انتخاب کشت بهترین گیاه مناسب با آن خاک مشاوره و راهنمایی می خواهید می توانید با نصب اپلیکیشین امداد کشاورز  از طریق همین سایت با کارشناسان و مشاوران ما در ارتباط باشید

مشاوره کشاورزی و باغبانی امداد کشاورز

برای درخواست بررسی حضوری گیاهان می‌توانید از طریق فرم اعزام کارشناس کشاورزی، درخواست دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *