مرکبات نیز مانند بسیاری از درختان میوه، برای سالم ماندن و میوه دهی نیازبه هرس منظم دارند. شاخ و برگهای پیچیده و نامنظم، چیدن میوه را سخت میکنند. اگر قصد دارید درختان مرکبات باغچه یا باغ خود را هرس کنید، بهتر است اطلاعاتی درباره بهترین زمان هرس درخت مرکبات و نحوه هرس مرکبات جمعآوری کنید. این مقاله از امداد کشاورز به شما خواهد گفت چه زمانی و با چه روشی درخت مرکبات خود را هرس کنید.
دلایل هرس مرکبات
درختان موجوداتی زنده هستند و همیشه به مراقبت نیاز دارند. باید به وقت گرسنگی، کود دهی و به وقت تشنگی آبیاری شوند. درخت مرکبات رشد میکند، آسیب میبیند، دچار آفت میشود. به همین دلیل هرس کردن بخشی مهمی از رسیدگی و سرزنده نگه داشتن درخت است. موارد زیر بخش مهمی از دلایل هرس مرکبات هستند:
- افزایش سهولت دسترسی به درختان و امکان برداشت راحت تر محصول
- حذف شاخههای مزاحم برای رفع نیاز نوری درختان
- جلوگیری از ازدحام شاخهها و در هم تنیدن شاخهها
- حذف شاخههای مزاحم روی تنه برای جلوگیری از رشد آنها
- امکان گردش بهتر هوا و دسترسی بهتر به زیر درختان
- افزایش کیفیت شکوفه
- کاهش ریزش میوه مرکبات
- جلوگیری از آسیب به میوه به دلیل برخورد با شاخههای مزاحم
هر کدام از این موارد هشدارهایی به صاحب درخت هستند که باید آن را جدی گرفت. درخت گاهی آرام و بیصدا خشک میشود.
بهترین زمان هرس کردن مرکبات
هرس کردن یک راه برای بهتر میوه دادن، بهتر رشد کردن و به طور کلی بهبود شرایط درخت است، اما هرس کردن یک تیغ دو لبه است. اگر در فصل نامناسب یا زمانی که درخت به هرس نیاز ندارد این کار را انجام دهید، به درخت آسیبهای جدی وارد خواهید کرد. پس قبل از هرس کردن از خود بپرسید چرا باید درخت مرکبات را هرس کنم؟ اگر از این چهار قانون پیروی کنید، خیلی دچار اشتباه نخواهید شد: درخت خشکیده، آفت زده، شکسته و خیلی بلند باشد.
اینکه شما در شرایط گرمسیری زندگی میکنید یا در مناطق سردسیر درختکاری کردهاید، تاثیر زیادی در انتخاب بهترین زمان هرس درخت دارد.
اگر قصد هرس اساسی دارید باید حواستان به زمان گلدهی درختان باشد و قبل از گلدهی این کار را انجام دهید. یک مرحله میکروسکوپی برای گلدهی وجود دارد که با چشم دیده نمیشود، و شما با هرس اشتباه به آن آسیب خواهید زد.
نحوه هرس مرکبات
باید در مقابل نحوه هرس مرکبات نظیر لیمو ترش و پرتقال و … حساسیت بیشتری به خرج داد. این درختان در زمان میوه دهی آسیب پذیرند و یک هرس اشتباه میزان باروری آنها را تغییر خواهد داد. آسیب به شاخههای جوان و از بین بردن شکوفهها عواقب جبران ناپذیری برای درخت دارد. به همین دلیل، در قدم اول بهترین زمان هرس درخت مرکبات را بشناسید و در قدم دوم نحوه هرس مرکبات را یاد بگیرید.
1- حذف 20 درصد از تاج و شاخههای درخت
هرس بیش از حد درخت مرکبات تاثیر منفی بر میزان میوه دهی درخت دارد. قبل از شروع هرس کردن به درخت خوب نگاه کنید تا 20 درصد از درخت را برای هرس کردن تخمین بزنید. این مسئله خیلی مهم است، چراکه اگر تخمین درستی از این 20 درصد نداشته باشید، کنترل اوضاع از دستتان خارج میشود. اگر برنامه هرس کردن را به چند روز متوالی اختصاص دهید، میزان دقت شما در کار بیشتر خواهد بود. بهترین مکانهای میوهدهی درخت مرکبات در شاخههای بیرونی قرار دارد. اگر 20 درصد هرس را رعایت نکنید، به شاخههای اصلی آسیب میزنید که نتیجه آن کاهش باروری درخت است.

2- هرس کردن شاخههای بلند و بیرون زده درخت
یک قدم به عقب برگردید تا این شاخهها در معرض دید شما قرار بگیرند. با این ترفند تصویر درستی از موقعیتهای مورد نیاز به هرس کردن در ذهن شما شکل میگیرد. به دنبال شاخههای بلندی باشید که به شکل نامناسب از تاج درخت بیرون زدهاند. علاوه بر این شاخهها، شاخههایی را هرس کنید که مسیر عبور و مرور شما را در اطراف درخت مسدود کردهاند.

3- هرس کردن شاخههای کم ارتفاع درخت
احتمال پوسیدگی شاخههای نزدیک به زمین خیلی زیاد است، همچنین این شاخهها محل مناسبی برای تجمع آفات هستند. علاوه بر این دلایل، این شاخهها از گردش کامل هوا در اطراف درخت جلوگیری میکنند که این خود عاملی برای ایجاد بیماری در درخت است. شاخههای پایین درخت را تا زمانی که حداقل یک متر از زمین فاصله بگیرند، کوتاه کنید.

4- هرس کردن ساقههای متورم درخت
زنبورهای بالغ ساقههای جدید درختان را برای تخم گذاری انتخاب میکنند. بعد از تخم گذاری نوبت رشد لاروها در ساقه است! رشد لارو در ساقه منجر به تشکیل گال و متورم شدن ساقه درخت میشود. درخت مرکبات را با دقت بررسی کنید و این قسمتها را با قیچی مخصوص از درخت جدا کنید. اگر تعدادی سوراخ ریز روی گال مشاهده کردید، این نشان از بزرگ شدن لارو و پرواز زنبورها از گال دارد. در این شرایط میتوانید ساقه را نگه دارید یا همان کار قبل را ادامه دهید.

5- هرس کردن شاخههای خشک شده یا بیمار درخت
شاخههای بیرونی و درونی درخت را با دقت نگاه کنید. شاخههای شکسته، آفت زده، قسمتهای در حال پوسیدگی و لکههای قارچی همه مکانهای بالقوهای برای رشد آفت و آسیبهای بیشتر به درخت هستند. این قسمتها را هرس کنید.

6- هرس کردن شاخههای درهم تنیده درخت
ازدحام شاخههای درهم تنیده عبور و گردش هوا را با مشکل مواجه کرده و در نهایت باعث تضعیف درخت میشوند. این شاخهها را از نزدیک تنه هرس کنید.

توجه به این موارد و یادگیری نحوه هرس مرکبات، به شما کمک میکند با هرس کردن صحیح در درازمدت درختانی سرزنده و پرمیوه داشته باشید. هرس کردن را فقط به بخش مشخصی از سال موکول نکنید، شما باید شاخههای آفت زده و درهم تنیده درختان در هر زمان از سال هرس کنید.
اپلیکیشن کشاورزی و باغبانی امداد کشاورز
با سلام اگر ویدیوئی در رابطه با هرس مرکبات درست میشد بهتر از ارائه عکس مفید واقع میگردید