سبزی و صیفی, مراقبت و نگهداری

هر کسی خربزه کاری داره بخونه

کاشت خربزه

کنترل همزمان بیماری های ویروسی و علفهای هرز خربزه

بیماری ها و علفهای هرز هیشه به عنوان یکی ازعوامل محدودکننده کشت جالیز و خربزه مطرح بوده اند. ویروس ها جز عوامل بیماری زا بسیار ریز می باشند و از لحاظ اهمیت و میزان خسارت بعد از قارچ ها در رده دوم قرار دارند. علفهای هرز نیز یکی دیگر از عوامل مهم کاهش عملکرد گیاهان سبزی و صیفی و کدوییان در کشور می باشد. برای همین کنترل بیماری های ویروسی و علفهای هرز خربزه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.

به دلیل وجود علفهاي هرز تابستانه، میزان کاهش عملکرد محصولات بهاره بیش از میزان کاهش عملکرد محصولات پاییزهاي می باشد. که توسط علفهاي هرز زمستانه آلوده شده اند. از سوی دیگر خانواده کدوییان به مصرف علفکش ها حساس می باشند. و کاربرد این ترکیبات (علفکش ها) قبل از گلدهي و تشکیل میوه در این گیاهان توصیه نمي گردد. استفاده از ترکیبات شیمیایي علفکش در خربزه با دشواري هاي زیادي همراه می باشد. و کوچکترین اشتباهی می تواند موجب بروز خسارت های بیشتر از خسارت علفهاي هرز شود.

بیماری های ویروسی گیاهان جالیزی

علفهای هرز یکی از میزبان های ثانویه برای ویروس های مهم گیاهی در جالیز و دیگر گیاهان زراعی سبزی و صیفی می باشند. حضور ویروس ها در علفهای هرز ممکن است به صورت های مختلف با نشانه یا بدون نشانه ی مشخص همراه باشد.

مهمترین علائم عوامل ویروسی ظاهرشده در کدوییان عبارتند از:

  • موزاییک
  • زردی
  • رگبرگ روشن و بدشکلي میوه
  • تردی و شکنندگی
  • چرمی شدن برگ

واکنش گیاهان جالیزي به بیماری های ویروسي به صورتی می باشد، که اگر گیاه میزبان در مراحل اولیه رشد (از کاشت تا قبل از گلدهي) به آن ها مبتلا شود، عملکردش به شدت کاهش مي یابد

مهمترین بیماری های ویروسی کدوییان

  • ویروس موزاییک زردی کدو
  • موزاییک هندوانه
  • موزاییک پیسک سبز خیار
  • موزاییک خیار
  • کوتولگی زردکدوییان
  • لکه حلقوی پاپایا
  • موزاییک کدو
  • موزاییک ارومیه ای
  • زردی شته زاد خیار
  • ویروس زردی رگبرگ خیار
  • لکه نکروز خربزه
  • ویروس زردی کلروتیک کدوییان

علفهای هرز خربزه علفهای هرز خربزه علفهای هرز خربزه

مهمترین راهکار مدیریت و کنترل بیماری های ویروسی در گیاهان استفاده از ارقام مقاوم می باشد.

کنترل جمعیت ناقلان ویروس به منظور جلوگیری از ایجاد آلودگی های اولیه می تواند تأثیری زیادی در کنترل بیماری های ویروسی داشته باشد. کنترل ناقلین حشره ای اغلب با استفاده از سموم آفتکش علیه ناقل در ابتدا و طی فصل زراعی صورت می گیرد. روش مبارزه شیمیایی علیه ناقلین در گروه خاصی از ویروس های بیماریزا که به شکل ناپایا توسط ناقل منتقل می شوند از کارایی چندانی برخوردارنمی باشد. از طرف دیگر، در محصوالات جالیزی به دلیل مصرف تازه خوری میوه امکان استفاده از سموم خطرناک حشره کش ممکن نمی باشد. لذا باید از سایر روش ها برای ممانعت از آلوده شدن میزبان و به دنبال آن کاهش خسارت وارده استفاده کرد.

۴ علف هرز مهم خربزه

علفهای هرز مهم تابستانه که زراعت خربزه را محدود می کنند:

  • خارشتر
  • چمن وحشی
  • سوروف
  • تاج خروس

علفهای هرز خربزه علفهای هرز خربزه علفهای هرز خربزه

علفهای هرز خربزه   علفهای هرز خربزه علفهای هرز خربزه

رشد بعضی از این علفهای هرز مانند خارشتر در کنار بوته خربزه علاوه بر رقابت بر سر مواد غذایی خاک و نور، امکان دارد مزاحم برداشت میوه شود.

مالچ (خاک پوش) در کشاورزی

مالچ عبارت است از هر ماده طبیعي یا مصنوعي که با اهداف مختلف و به منظور پوشاندن خاک در باغ ها، باغچه ها، فضای سبز و زمین های کشاورزي مورد استفاده قرار مي گیرد. یکي از خاکپوش هایي که به دلیل ارزاني و سهولت دسترسی در سطح وسیع در جهان و ایران استفاده می گردد، خاکپوش پلاستیکی یا مالچ می باشد. که کاربرد زیادش باعث رواج واژهای به نام پلاستیک کاری شده است.

شاید هیچ فناوري دیگری تا الان به اندازه کاربرد پلاستیک در کشاورزي، مسیر سبزي کاري و صیفی کاری را در جهان دچار تحول نکرده است.

به دلیل رشد سریع اقلیم بیابانی در اغلب نقاط دنیا که ناشی از تغییرات اقلیمی می باشد. کاربرد خاکپوش های پلاستیکی همچنان در حال گسترش می باشد. چنان که امروزه میلیون ها هکتار از اراضي کشاورزي جهان هرساله تحت پوشش این خاکپوش قرار مي گیرند. هم اکنون به سبب سازگاري با محیط زیست از پلاستیک هاي تجزیه پذیر میکروبي، تجزیه پذیر نوري یا تجزیه پذیر نوري میکروبي استفاده مي شود. که متأسفانه در ایران هنوز رایج نمی باشد. این پلاستیک ها پس از برداشت محصول توسط آفتاب یا میکروارگانیزم های خاک تجزیه می شوند و نیازی به جمع آوری ندارند. ولی پلاستیک های معمولی بسیار دیر تجزیه می شوند و مانع انجام عملیات زراعی می گردند. البته در مناطقی که نیروی کار ارزان می باشد، اغلب جمع آوری پلاستیک های باقی مانده توسط کارگران انجام می شود. و می توان از آلودگی خاک جلوگیری کرد.

خاکپوش پلاستیکي در برابر رطوبت و هوا نفوذ ناپذیر می باشد. و امکان دارد باعث افزایش بیش از حد حرارت شود. امری که به افزایش میزان بوته میری در گیاه منجر می شود، برای همین در چنین مواردی باید آبیاری مزرعه مدیریت گردد. و آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه مدیریت شده تا ضمن افزایش بازدهی آبیاری بتوان از سایر مزایای استفاده از آن بهره برد.

استفاده از مالچ های پلاستیکی در کشت کدوییان به دلایل مختلفی رایج  می باشد. و پیش رس کردن محصول مهمترین هدف استفاده از آن می باشد.

مزیت های مالچ پلاستیکی در کشت کدوییان

  1. استفاده از مالچ پالاستیکی موجب افزایش بازدهی آبیاری در کشت جالیزی می شود که با توجه به مشکل کم آبی در کشور دستاوردی مهم محسوب می شود.
  2. مالچ پلاستیکی می تواند جمعیت علفهای هرز را در کشت محصولات جالیزی کاهش دهد.
  3. آفات مکنده ناقل ویروس ها را دور می کند و موجب کنترل بیماری های ویروسی می شود.

به منظور افزایش کارایی این گونه از خاکپوش ها، تهیه مالچ ترکیبی با تغییر یا اصلاح الگوی رنگ به کار رفته نیز می تواند مفید باشد. استفاده از این گونه مالچ ها بدین ترتیب است. که سمت رنگ نقره ای رو به بالا قرار م یگیرد و سمت رنگ مشکی آن رو به پایین می باشد.

مالچ

کنترل بیماری های ویروسی و علف های هرز با مالچ

طبق تحقیقات انجام شده، مالچ دو رنگ (نقره ای در رو و مشکی در زیر) برای مدیریت هم زمان علف های هرز و آفات مکنده پروازی ناقل ویروس مانند شته، تریپس، سفیدبالک ها (مگسهای سفید) و…، و به دنبال آن کاهش بیماری های ویروسی، در کشت گیاهان جالیزی مفید می باشد. در این راستا و با هدف

افزایش کارایی این نوع پلاستیک ها در مزارع با رعایت نکات زیر توصیه می گردد:

۱-اساس تکنیک دورکردن آفات مکنده از سطح مزرعه مبتنی بر استفاده از مالچ های نقره ای- مشکی از طریق انعکاس نور فرابنفش خورشید از سطح رنگ نقره ای می باشد. به همین علت توصیه می شود که در زمان تهیه مالچ دقت شود که رنگ نقره ای پلاستیک قابلیت انعکاس نور را داشته باشد.

۲-نکته مهم دیگر در وجود ماده ضد فرابنفش در مواداولیه ساخت خاکپوش می باشد. که باعث دوام مالچ در برابر نور فرابنفش خورشید در مزرعه می شود و طول عمر مالچ را افزایش داده. چنین خاکپوش هایی در اثر قرارگرفتن در برابر نور خورشید، ترد و شکننده نمی شوند. و همچنین نه تنها قادر به مهار کامل علفهای هرز از ابتدا تا انتهای فصل می باشند، بلکه در دفع آفات مکنده پروازی و کاهش آلودگی به ویروس نیز کاملا مؤثرند. در بازار خاکپوش های نقره ای-مشکی بدون گرانول ضد فرابنفش، ۱و ۳ درصد گرانول ضد فرابنفش موجود می باشد.

۳-بیشترین کارایی مالچ ها در سیستم آبیاری تحت فشار قطره ای مجهز به تیپ های نواری امی باشد. در چنین سیستمی مدار آبیاری قابل تنظیم می باشد و بسته به نیاز گیاه یا میزان رطوبت موجود در خاک اطراف ریشه می توان مزرعه را آبیاری کند. لذا به کشاورزان توصیه می گردد.که در زیر چنین خاکپوش هایی حتماً از تیپ های آبیاری استفاده کنند.

مالچ مالچ

نتیجه

مهمترین زمان برای مدیریت آلودگی به بیماری های ویروسی از ابتدای کاشت بذر مستقیم یا انتقال نشاءها تا پایان مرحله گلدهی در گیاه خربزه می باشد.

در همین دوره زمانی نیز استفاده از این خاکپوش های نقره ای-مشکی توصیه می شود. پس از پایان مرحله گلدهی در خربزه به دلیل همپوشانی بوته در سطح مالچ از کارایی مالچ های نقره ای-مشکی در زمینه دورکردن آفات مکنده کاهش می یابد. از اهداف اصلی این دستورالعمل جلوگیری از آلوده شدن بوته ها به ویروس های همراه با ناقلان مکنده آنها تا قبل از ظهور گلمی باشد. این در حالی است که کارایی این نوع مالچ در زمینه مهار علفهای هرز مزرعه از ابتدای کاشت بذر یا انتقال نشاء شروع می شود و تا پایان دوره رویشی گیاه ادامه داشته و اجازه رشد به علفهای هرز مزرعه نمی دهد.

منبع

منصور صلاتی، کاوه بنانج، حسین ترابی و حمید افضلی. کنترل هم زمان بیماری های ویروسی و علف های هرز در زراعت خربزه. موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، نشر آموزش کشاورزی. ۱۳۹۸.

https://en.wikipedia.org/wiki/Melon_necrotic_spot_virus

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *