گیاه زینتی دیفن باخیا
دیفن باخیا با اسم علمی Dieffenbachia amoena یکی از گیاهان زینتی آپارتمانی رایج و پرطرفدار است.که از خانواده گل شیپوریان یا Araceae میباشد. ساقهها نرم و آبکی و رنگ برگها سبز رنگ بوده و نقوش زیبای روی برگها دیده می شود. برگ های این گیاه سمی است.
نام گیاه: دیفن باخیا
نام فارسی: سم برگ
نام انگلیسی Dumb Cane :
نام علمی Diffenbachia amoena :
خانواده Araceae :شیپوری
منشا: آمریکای مرکزی و جنوبی
اسم این گیاه از نام فردی به نام جوزف دیفن باخ سر باغبان گیاهشناسی وین برداشت شده است. دیفن باخیا از گیاهان زینتی همیشه سبز و چند ساله است.
آیا برگ دیفن باخیا سمی است؟
نام فارسی آن به همین مورد اشاره میکند. سم آن معروف به رافید (کریستالهای دوسر سوزنی) بوده و چنانچه برگهایش خورده شوند باعث مسمومیت و ورم گاه مرگ میگردند. شیره گیاهی سمی این گیاه باعث می شود اعضای بدن تحریک شود و برای کودکان و حیوانات خانگی مضر است، اگر فرزند کوچک یا حیوانی در خانه دارید، گلدان دیفن باخیا را از دسترس او خارج کنید و خودتان هم مواظب باشید.
مشخصات ظاهری دیفن باخیا
عرض برگ این گیاه عمدتا ۱۵ سانتی متر و طول آن ۳۰ سانتیمتر است. اکثرا برگهای این گیاه دارای لکههای و نوارهای زرد و سفید است. ساقه این گیاه ضخیم و گوشتی هست.
در هر زمان از سال در صورت شرایط مساعد گیاه، گل میدهد. گلهای این گیاه معمولا به رنگ سفید مایل به سبز دیده می شوند.
آیا این گیاه گل میدهد؟
این گیاه گاهی اوقات جوانههایی به طول ۱۲سانتیمتر تولید میکند، آنها فقط در شرایط مساعد گیاه شکوفا خواهند شد. این شکوفهها سبز و در زیبایی گیاه بیتأثیر هستند.
بیشتر پرورشدهندگان دیفن باخیا، وقتی گیاه جوانه میزند، جوانهها را از بین میبرند، زیرا باعث هدر رفتن انرژی گیاه میشود.
شرایط نگهداری گل زینتی دیفن باخیا
نور:
سایه با نوری غیر مستقیم برای این گیاه مناسب است به نور مستقیم آفتاب حساس است. نور بیش از اندازه موجب کم رنگ شدن برگها و سفید شدن آنها میشود. نور کم موجب علفی شدن گیاه میشود. علت کوچک شدن برگ دیفن باخیا کمبود نور می باشد.گیاه را هر چند وقت بچرخانید تا گیاه به یک طرف منحرف نشود.
دما:
درجه حرارت مناسب برای دیفن باخیا ۱۳-۱۸ درجه سانتیگراد است. البته دمای زیر ۱۰ درجه دیکر مناب گیاه نیست و موجب برگ ریزی گیاه می شود. در دماهای بالاتر از ۲۵ درجه آبیاری زیاد، و غبار پاشی آب باید انجام شود.
آبیاری:
آبیاری باید زمانی انجام شود که خاک گلدان کامل خشک شده باشد. که معمولا در تابستان هفته ای ۲ الی ۳ بار نیاز به آبیاری دارد. و در زمستان هفته ای یک بار گلدان را کمی آب دهید.دیفن باخیا به خشکی مقاومت است. آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه گیاه می شود.
خاک:
مخلوط خاک و برگ لومی و کمپوست برای دیفن باخیا مناسب است. برای رشد سریعتر گیاه به آن کود دهید، میتوانید از یک مخلوط قوی استاندارد، کود مناسب هر یکبار در ماه استفاده کنید. کود بیش از حد باعث خواهد شد گیاه شروع به ریزش برگ کند.
تعویض گلدان باید در فصل بهار هر سال و قبل از آغاز رویش انجام شود و چند روزی آبیاری آن را به تأخیر بیاندازید.
تمییز نمودن برگها:
با اسفنج مرطوب برگها را هر ماه تمیز نمایید.
روش ازدیاد و تکثیر گل دیفن باخیا :
میتوانید با قلمه زنی تکثیر کنید و مجددا از قسمتی که بریده میشه جوانه بزند.
روش قلمه با ساقه است که برای این کار قلمه هایی که حداقل۸ -۱۰سانتی متر هستند در پودر ریشه زایی کرده رو به صورت عمودی در خاک سبک مثل پیت ماس یا پرلیت قرار بدید.
میتونید به صورت افقی هم روی خاک قرار بدید که در این روش باید چند سانت از ارتفاع قلمه در خاک قرار بگیره.
قلمه ها در بهار و اوایل تابستان تهیه بشه و در جایی دور از نور مستقیم خورشید قرار بگیره
روش دیگر هم جدا کردن پاجوش از گیاه مادر هست.
آفات و بیماریها و عوامل فیزیولوژیک دیفن باخیا
۱-برگ ها ریز و ساقه دراز ( علفی )شده
علت: نور گیاه کافی نیست.
درمان: گیاه را به محل پر نور تر با نور غیر مستقیم منتقل کنید.
۲-برگ زرد و تارعنکبوت زیر برگ
علت: کنه قرمز هست.
درمان: سم پاشی با سم کنهکش دو هفته یکبار
۳- برگ خشک میشود و به زمین افتاده
علت: هوای گرم و خشک البته هوای سرد میتواند باشد
درمان: آبیاری و اسپری برگی و انتقال گیاه به مکان خنک تر (لکه سوخته روی برگ به دلیل غبارپاشی در آفتاب مستقیم). ودر دمای هوای سرد انتقال آن به جایی با دمای بیشتر
۴- برگ رنگ پریده و روشن
علت: نور زیاد یا سرما یا کمبود مواد غذایی
درمان: تغذیه با کود ۲۰-۲۰-۲۰ و کاهش نور
۵- برگهای پایینی زرد با لکه های قهوه ای در حاشیه آن
علت: آبیاری بیش از اندازه
درمان: سطح خاک گلدان در فاصله بین دو آبیاری خشک شود.
۶-لکههای سفید پنبه ای روی برگ
علت: آفت شپشک آرد آلود
درمان: سمپاشی با سموم مالاتیون یا دیمتوات یا فن پروپاترین هر دو هفته یکبار
۷- بعضی از برگها و ساقهها می پوسند
علت: رشد قارچ بوتریتیس در اثر هوای سرد و مرطوب
درمان: غبارپاشی نکنید و گیاه را در درجه حرارت ۱۶ نگه دارید. با سم قارچکش طبق دستور سمپاشی نمایید.
۸-لکههای سوخته و قهوه ای روی برگ هاست
علت: در آفتاب غبارپاشی نموده اید
درمان: بهترین موقع غبار پاشی صبح و عصر در سایه است.
منابع:
Descotes, J. (1996). Human Toxicology (به ایتالیایی). Elsevier Science. ISBN 9780080534220. Retrieved 2014-03-12.
کتاب گلها و گیاهان آپارتمانی-چاپ تهران نقشه-۱۳۶۳