مطالب آموزشی

کاشت درخت جک فروت

میوه جک فروت

جک فروت یا میوه نان (Breadfruit) با نام علمی (Artocarpus heterophyllus Lam) از خانواده موراسه (‏Moraceae) است. و درختی هست كه در مناطق جنوبی و جنوب شرقی آسيا و در قسمت شرقی آفريقا پراكنش دارد. منشا این گیاه هند است. که در مناطقی مانند هند، سریلانکا، چین، مالزی، فیلیپین، استرالیا، کنیا، اوگاندا، موریتانی، مکزیک، آمریکای جنوبی و مرکزی آمریکا کشت می‌شود. کشت گیاه جک فروت در هند و دیگر کشورها آسیایی مانند سریلانکا، جنوب چین، مالزی و میانمار بسیار دارای اهمیت است.

ویژگی های درخت جک فروت

درخت کشیده، همیشه سبز، دارای تاج بزرگ، ۳۰ تا ۴۰ فوت ارتفاع دارد. برگ ها سبز تیره، متناوب، براق و کمی چرمی است، برگ ها نسبتا بزرگ و بیضی شکل است. تمام بخش های درخت دارای شیرابه سفید و چسبناکی به نام لاتکس است.

گل ها کوتاه، گل ها ضخیم است و از تنه درختان و شاخه ها های بزرگ خارج می‌شوند. درخت یک پایه است و گلهای نر و ماده روی یک پایه قرار دارند. گل های نر دارای پایه کوتاه و نازک و گل های ماده بزرگتر از گل های نر هستند و دمگل آنها ضخیم تر است.  دوره گلدهی اواسط بهمن تا اواخر اسفند ماه است.

ميوه اين گياه يكی از بزرگ ترين ميوه های جهان به حساب می‌آید، چرا که وزن بعضی از ميوه های اين درخت به بيش از ۳۵ کيلوگرم و طول آن به بيش از ۹۰ سانتی متر می رسد.

 

جک فروت

میوه جک فروت

میوه جک فروت چندتایی مجتمع است و گل ها به صورت منسجم به هم چسبیده اند. میوه ها نسبتا بزرگ هستند، و وزن آنها به 4.5 تا 27.3 کیلو گرم می‌رسد. تعداد کمی از ارقام میوه های کوچک تری دارند بین 1.5 تا 4.5 کیلو گرم. پوست میوه خیلی سخت و ضخیم است.

رنگ میوه در زمانی که هنوز نرسیده است، سبز است. و به مرور زمان با رسیدن به سبز مایل به زرد و سپس زرد مایل به قهوه ای تغییر می‌یابد. داخل میوه پالپ های نرم، ترد، خوش عطر و شیرین خوراکی وجود دارند که بذرها را احاطه کرده اند. رنگ گوشت میوه از زرد تا زرد تیره، یا نارنجی متنوع است. اندازه هر بذر ۲ تا ۳ سانتی متر و بیضی شکل است. تعداد بذر داخل هر میوه بین ۳۰ تا ۵۰۰ عدد متنوع است. زمان بین گلدهی تا رسیدن بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ روز است.

 

جک فروت

زمان باردهی  رسیدن جک فروت

فصل اصلی تولید میوه جک فروت تابستان تا پاییز است. البته برخی از میوه ها در زمان های دیگر می‌رسند ولی معمولا در اوایل بهار و زمستان نمی‌رسند.

آب و هوای مناسب برای رشد جک فروت

درخت جک فروت به نواحی گرم و مرطوب سازگاری دارد. در مناطق گرم و نیمه گرمسیری مرطوب مانند نواحی ساحلی گرم می روید. بیشترین رشد و نمو در مناطق گرمسیری اتفاق می افتد.

درخت جک فروت مقاومت متوسطی نسبت به خشکی دارد. اگر چه این درخت برای داشتن رشد مطلوب و تولید میوه به باید به طور مرتب آبیاری شود. ای درخت نسبت به آبیاری غرقاب یا خاک بدون زهکشی و مرطوب به مدت طولانی حساس می‌باشد. درختان ممکن است نسبت طی ۲تا ۳ روز در خاک مرطوب از بین بروند. برگ های درخت جک فروت در دمای هوای صفر درجه سانتی گراد، شاخه ها منفی یک و شاخه ها و خود درختان در منفی ۲درجه سانتی گراد از بین می‌روند.

این درخت نسبت به بادهای ملایم و متوسط مقاوم هستند. درخت ممکن است در طوفان ها زنده بماند ولی شاخه ها کمی آسیب ببینند. اطلاعات زیادی در مورد تحمل درخت جک فروت به شوری یا آب شور وجود ندارد ولی احتمالا مقاوم نیستند.

شرایط کاشت درخت جک فروت

تکثیر درختان جک فروت

درخت جک فروت بوسیله بذر، پیوند و قلمه ممکن است تکثیر شود. در برخی مناطق تکثیر وسیله کاشت بذر انجام می‌شود. درختان جک فروت تولید شده بوسیله بذر نسبت به سایر درختان تولید شده با بذر زودتر به تولید میوه می‌رسند و در سال سوم تا چهارم به تولید میوه می‌رسند. بذرها باید از درختان دارای تولید و عملکرد بالا جمع آوری شوند.

 همچنین درختان باید ویژگی های باغبانی و زراعی خوبی مانند مقاومت نسبت به آفات و بیماری ها، اندازه میوه مناسب و کیفیت بالا داشته باشند. بذر این درخت کوتاه عمر است. و تنها به مدت ۳۰ روز قادر است زنده بماند. دربسیاری از مناطق روی پایه های بذری پیوند زده می‌شود.

 

کشت گیاه جک فروت

خاک مناسب برای کشت گیاه جک فروت

درختان جک فروت در خاک با زه کشی خوب رشد می‌کنند. درختان به خاک شنی، شنی لومی دارای زه کشی مناسب با pH بالا و خاک های قلیایی قابل کشت هستند. کشت گیاه جک فروت بهتر است در مکان دارای آفتاب کامل باشد. منطقه ای در باغ که دورتر از سایر درختان است برای کشت این درخت مناسب هستند.این درخت اگر هرس نشود اندازه بزرگی پیدا خواهد کرد. گرم ترین منطقه باغ برای کشت این درخت انتخاب شود مکانی که آب در آن جمع نمی‌شود. عموماً می توان از کودهای هیومیک اسید با مشورت کارشناس کشاورزی، برای اصلاح ساختار خاک استفاده کرد.

کوددهی

بعد از کشت در اولین مرحله رشد 113 گرم کود 6-6-6 به همراه مقدار 30 گرم کود میکرو استفاده شود. این کود را هر 8 هفته در سال اول استفاده کنید. به تدریج با بزرگ شدن درختان مقدار کوددهی افزایش می‌یابد.

آبیاری

آبیاری کافی در سالهای اول برای درختان باید انجام شود. آبیاری منظم بعد از کشت لازم است. در درختان بالغ آبیاری در طی دوره های خشکی و به خصوص در دوره بین تولید گل تا میوه دهی باید منظم انجام شود.

 خواص میوه جک فروت

جک فروت برای سیستم ایمنی بدن مفید است

این میوه حاوی مقادیر متوسط ویتامین C هست، که هم به بدن کمک می‌کند با رادیکال‌های آزاد مبارزه کند وهمچنین  بدن را در مقابل سرما و سایر بیماری‌ها حفظ می‌کند.

جک فروت باعث بهبود گوارش می شود.

این میوه حاوی مقادیری فیبر است که هم به سو هاضمه کمک کرده و هم مانع از یبوست می‌شود.

پیشگیری از سرطان با جک فروت

این میوه حاوی مواد مغذی گیاهی مانند مانند لیگناها، ایزوفلاون­ها و ساپونین­ها هست، که خاصیت ضد سرطانی دارد. این میوه همچنین مقداری کاروتنوئیدها دارد، که به درمان سرطان کمک می‌کند.

افزایش سطح انرژی بدن

جک ­فروت دارای ویتامین B به ویژه B6 می‌باشد و همچنین مقادیری کربوهیدرات پیچیده در خود دارد که بدون افزایش بیش از حد قند خون باعث افزایش انرژی شده . تحقیقات نشان داده اند که جک فروت خام نسبت به برنج و گندم سطح قند خون را کمتر بالا می برد.

جک ­فروت به تنظیم فشار خون و سلامت قلب کمک می کند

جک ­فروت مقادیری پتاسیم داشته، که باعث تنظیم فشار خون و کاهش خطر سکته مغزی و حمله قلبی می ­شود.

حمایت از سلامت بینایی

جک فروت دارای ویتامین A و  بتا کاروتن، لووتیان و زاکسنتین می‌باشد، که به بهبود دید چشم کمک می کنند.

افزایش سلامت پوست و جوان نگه داشتن آن

آب موجود در جک فروت کمک می کند تا پوست را مرطوب و جوان نگه دارد. و آنتی اکسیدان‌های موجود در جک ­فروت باعث کند شدن روند پیری پوست می شود.

جک­فروت برای استخوان ها بسیار مفید است.

جک ­فروت حاوی کلسیم است که به ساخت استخوان های سالم کمک می کند. همچنین باعث قوی شدن استخوان ها می‌گردد.

 

Jackfruit plant

نحوه مصرف

  • میوه جک فروت می توان به صورت پخته در رژیم های گیاهخواری (در برخی کشورها همراه گوشت)، در داخل برخی سس های کباب، برای تهیه دسر و اسموتی استفاده شود.
  • بعضی آن را خام استفاده می کنند اما کنسرو آن بهتر است. بعضی هم آنرا مانند چیپس سیب زمینی در روغن تفت می دهند.
  • در کشورهای هند ، بنگلادش ، سریلانکا ، اندونزی، کامبوج و ویتنام از جک فروت در طبخ غذا استفاده می کنند و یا آب پز کرده و به عنوان غذای اصلی استفاده می کنند.
  • در مالزی آنرا با شیر نارگیل پخته و همراه برنج می خورند. در صنعت بستنی سازی،شیرینی و دسر کاربرد زیادی دارد.
  • در هند از برگ آن به عنوان بشقاب استفاده می کنند.
  • جک فروت به دلیل خواص درمانی باور نکردنی در سراسر جهان بسیار محبوب است.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *