ارقام مهم گردو

گردو

گردو از خانواده گردوییان و متعلق به جنس گردوی معمولی می‌باشد. مهم ترین گونه ای که از لحاظ میوه دهی اهمیت دارد گونه گردوی ایرانی هست. که در سراسر جهان پراکنده شده و بیشتر ارقام گردو تجاری مهم دنیا و درختان پیوندی را در بر می‌گیرد.

گردو گیاهی تک پایه هست و گل‌های نر و ماده آن به صورت جدا ولی روی یک درخت دیده می شود. اصولا گل انگیزی گل‌های نر در اوایل گل انگیری گل های ماده در اوایل تیرماه صورت می گیرد. و تحت تاثیر عوامل غذایی و هورمونی و بسته به شرایط عمومی درخت می‌باشد.

باتوجه به موقعیت اقلیمی خشک و نیمه خشک در بیشتر مناطق کشور، وجود درختان بلند قامت گردو به عنوان یک پوشش منحصر به فرد در مباحث گردشگری بسیار  حائز اهمیت می‌باشد.

طبق  آمارنامه سال ۱۳۹۴ وزارت جهاد کشاورزی، کل سطح زیر کشت گردوی ایران ۱۵۳ هزار هکتار است که این میزان، % ۵ / ۶۷ از کل سطح باغ‌های مختلف کشور را تشکیل می دهد.

برترین استان های تولیدکننده کشور از لحاظ میزان تولید به ترتیب استانهای همدان، آذربایجان شرقی، فارس، کرمانشاه و لرستان و از لحاظ سطح زیر کشت استان های کرمان، همدان، لرستان، آذربایجان شرقی و فارس هستند.

اهمیت ارقام گردو

در گردو ناسازگاری دانه گرده وجود ندارد، ولی از نظر همپوشانی دوره گرده افشانی با هم متفاوت هستند، در نتیجه باید حتما ارقام از نظر گلدهی همزمان باشند و یا از ارقامی که زمان تولید گرده آنها همزمان با تولید گل ماده است استفاده شود.

تعداد گل های ماده تولید شده در گردو مانند درختان هسته دار کم است و به خصوص ارقامی که دارای باردهی انتهایی هستند. مانند رقم فرانکت اگر صد در صد گل‌ها به میوه تبدیل شوند، باز هم مقدار میوه کمی تولید می‌شوند. از طرفی عدم وجود رقم گرده دهنده باعث کاهش بیشتر محصول می‌شود. به همین دلیل حتما باید در کنار ارقام گردو از ارقام گرده دهنده وجود داشته باشد.

برنامه اصلاحی گردو در سال ۱۳۶۲ منجر به تولید رقم گردوی جمال شد. یکی از ژنوتیپ هایی که در کرج اصلاح شد و به آن ژنوتیپ Z30 گفته می‌شود.

 

ارقام مهم گردو

ژنوتیپ گردوی Z30

ژنوتيپ Z30 علاوه بر داشتن رشد متوسـط متمايـل بـه قـوي، تـراكم شاخه های باز و عادت رشد راست، خصوصیات مربوط به یک رقم گرده زا را هم دارد. زمان برگدهی آن 13 تا 20 فروردین است و از نظر باز شدن گلها، گلهای ماده زودتر از گلهای ماده سایر ارقام باز می‌شوند. فاصله کشت این درخت 7 متر و عملکرد تولید این محصول 500 کیلوگرم در سالهای اول تا حدود 3 تن در زمان رسیدن به حداکثر باردهی است.

رقم گردوی چندلر

رقم گردوی چندلر دارای قدرت رشد متوسط، باردهی جانبی و با عملکرد مناسب، تاریخ برداشت تقریبا اوایل مهر ماه است. مقدار وزن خالص هر میوه 13.2 گرم است. فرم میوه بیضی شکل، نرم، با رنگ روشن، پوست چوبی نازک است. که در درختان مسن تر محلم تر می‌شود.

مقدار وزن مغز رقم چندلر 6.5 گرم و درصد مغز 49 درصد میوه است. رنگ مغز خیلی روشن است و تمام فضای پوسته چوبی را پر نمی‌کند. این رقم نسبتا دیر رس می‌باشد. ارقام گرده افشان مناسب برای رقم چندلر: ارقام سیسکو، فرانکت و فرانت هستند.

 

رقم گردوی سیسکو

 دارای فرم و اندازه کوچکتر و تاریخ رسیدن زودتر از رقم فرانکت است. نوع باردهی انتهایی و دارای عملکرد متوسط است. تقریبا اواسط آبان ماه است. وزن میوه 14.2 و مغز 44 درصد میوه درونبر را پر می‌کند.

مغز کاملا توسط پوسته چوبی مهر و موم شده است. رنگ مغز متنوع است و تقریبا روشن است. این رقم به عنوان گرده زای رقم چندلر کاشته می‌شود. گرده افشان رقم سیسکو هم ارقامی مانند چندلر یا هاوارد هستند.

رقم گردوی فرانت

دارای قدرت رشد زیاد است. محل باردهی به صورت جانبی با عملکرد خوب است. تاریخ رسیدن مهر ماه و وزن میوه 14.9 و وزن مغز 7.5 گرم است. همچنین درصد مغز داخل پوسته داخلی 50 درصد است.

رنگ مغز روشن و خیلی روشن است. به عنوان گرده زا برای رقم چندلر استفاده می‌شود. رقم گردوی فرانت در فرانسه توسعه پیدا کرد. این رقم گرده زای بسیار خوبی ااست و از این نظر از رقم فرانکت با ارزش تر است.

 

رقم گردوی فرانکت

این رقم درخت بزرگی ایجاد می‌کند. فرم باردهی انتهایی و دارای عملکرد خوبی است. تاریخ رسیدن حدودا اواخر مهر ماه است. وزن میوه 11 گرم و وزن مغز آن 5.5 گرم است و تقریبا 50 درصد میوه را پر می‌کند. کیفیت مغز خوب است و رنگ مغز روشن و خیلی روشن است. به عنوان گرده زایی مناسب برای رقم چندلر می‌باشد.

رقم گردوی جیلت

این رقم هم از ارقام پر رشد گردو است. فرم باردهی جانبی با عملکرد بالا است. تاریخ برداشت حدود شهریور ماه است. وزن میوه 15.2 گرم است. اندازه میوه درشت، با پوسته چوبی کامل و خوب احاطه شده است.

وزن مغز 7.7 گرم و مغز 51 درصد حفره پوسته را فرا می‌گیرد. رنگ مغز روشن و آسان جداشونده است. ارقام مناسب برای گرده افشانی این رقم پاین، وینا و سر می‌باشد. ارقام میان رس گردو دارای مغز بزرگ بوده و به بلایت مقاوم هستند.

رقم گردوی هارتلی

رقم گردوی هارتلی دارای درخت بزرگ هستند. فرم باردهی آن انتهایی و دارای عملکرد متوسط است. تاریخ رسیدن آن اواخر شهریور است. شکل میوه کلاسیک است. و وزن آن به 14.3 گرم رسیده و وزن مغز آن به 6.5 گرم می‌رسد.

مغز 45 درصد فضای داخل پوسته را پر می‌کند. ارقام گرده زای مناسب برای این رقم رقم سیسکو و سر هستند. رقم گردوی هارتلی به بیمای شانکر تنه حساس هستند و به دلیل شکل سه ضلعی میوه بسیار پر فروش هستند.

رقم گردوی هاوارد

اندازه این درخت نسبتا کوچک است و درخت متوسطی می‌باشد. فرم میوه دهی رقم هاوارد به صورت جانبی و دارای عملکرد بالا و تجاری است. تاریخ رسیدن آن اواسط شهریور ماه است. وزن میوه 12.8 گرم و حالت پوست میوه نرم و نازک است. وزن مغز 7.3 گرم و 57 درصد فضا داخلی حفره چوبی را می‌پوشاند.

رنگ مغز بسیار روشن و آسان پوست شونده است. ارقام گرده زای این رقم پاین و می‌باشد. این رقم به بیماری بلایت مقاوم نیست و زود رس می‌باشد. از نظر رنگ میوه بسیار مناسب است، همچنین گل های ماده زودتر از گل های نر ظاهر می‌شوند.

 

 

منابع

http://fruitandnuteducation.ucdavis.edu/fruitnutproduction/Walnut/Walnut_Cultivar_Table/

معرفی رقم گردویی دماوند- داراب حسیینی، جما عاطفی، روح اله حق جویان، رعنا دستجردی، منصوره کشاورزی، محمدرضا مظفری-1390