شرایط نگهداری نخل ماداگاسکار
نخل ماداگاسکار با نام علمی Pachypodium یکی از گیاهان مقاوم با نگهداری آسان در خانه می‌باشد. این گیاه نخل نیست و گونه ای از ساکولنت می باشد که به علت شباهتش به نخل ها به آن نخل گفته می شود. این گیاه همانطور که از اسمش پیداست بومی ماداگاسکار و جنوب آفریقا است. نخل ماداگاسکار دارای تنه ای ضخیم و چتری از برگ های سبز براق می‌باشد. و جالب این است که، این گیاه به جای این که فتوسنتز را از طریق برگ ها انجام دهد، از طریق ساقه های خود انجام می دهد..
نخل ماداگاسکار (Madagascar Palm) دارای ساقه هایی با تیغ های بلند و تیز که در دسته های سه تایی از ساقه گیاه جدا شده است. سااقه قطور گیاه آب را در خود ذخیره کرده و در زمان کم آبی به نفع گیاه استفاده می‌کند. ساقه ی گیاه دارای تیغ های می باشد که گاهی به ۶ سانتی متر هم می رسد. ارتفاع ساقه ها ی سبز خاکستری نخل ماداگاسکار به ۱.۵ تا ۶ متر هم می رسد. اگر تمام شرایط پرورش این گیاه فراهم باشد سالی ۳۰ سانتی متر رشد می کند. اگر با رشد نخل ماداگاسکار شاهد جوانه‌های گل سفید در اول فصل بهار باشید، یعنی شرایط برای پرورش آن کاملاً برقرار و کافی بوده است. البته این گیاه بعد از بالغ شدن گل می دهد.
در اواخر پاییز و در طول زمستان گیاه به خواب رفته و گیاه این مرحله را با زرد شدن و ریزش برگ‌ها نشان می‌دهد. که امری بسیار طبیعی می‌باشد.
شرایط نگهداری نخل ماداگاسکار
نور
این گیاه نور پسند می‌باشد و برای رشد به ۶ ساعت نور مستقیم نیاز دارد. اگر شرایط برای ایجاد نور مستقیم وجود ندارد، بهتر است آن را در کنار پنجره‌ای پرنور گذاشته شود. اگر مشاهده کردید که گیاه شما برگ های جدید باز نمی کند و برگ های قدیمی هم می افتند بدانید که نور محیط برای رشد کم هست و گیاه را به محلی با نور زیاد منتقل کنید.
هر چند روز یکبار گلدان را بچرخانید تا نخل به یک سمت خم نشود.
آبیاری
گیاه در مقابل کم آبی مقاوم است. و در شرایط ضروری از آب ذخیره شده استفاده می‌کند. اما نباید گیاه را در تنش های بی آبی قرار داد. چون ساقه چروکیده و برگ ها ریزش می کنند. بهترین زمان آبیاری زمانی هست که خاک گیاه خشک شده باشد.
توصیه شده آبیاری حدود هفته‌ای دوبار برای گیاه کافی است که البته بازم بستگی به دما و نوع خاک دارد. با رسیدن فصل پاییز و زمستان آبیاری را تا هفته‌ای یک بار کاهش دهید.
از آبیاری زیاد خوداری کنید، چون انباشته شدن آب باعث گندیدگی ریشه‌ها می‌شود.همچنین نیز سبب زرد شدن و ریزش برگ‌ها می‌شود.
دما
بهتر است دمای محیط نگهداری به زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد نرود. زیرا سرمای هوا منجر به پژمردگی، سیاه شدن و ریزش برگ های این گیاه و پوسیدگی نرم انتهای ساقه‌ها می‌شود. اما به طور کل دمای ۱۵ الی ۲۹ درجه قابل قبول هست برای این گیاه. و بهترین دما ۲۳-۲۰ درجه سانتی گراد برای آن می‌باشد. گرمای هوا نیز مخصوصا اگر به همراه تابش شدید نور مستقیم آفتاب و خشکی کشیدن گیاه باشد، منجر به سوختن نوک و حاشیه برگ ها می‌شود.
خاک مناسب
بستر کاشت باید زهکشی خوبی داشته باشد تا آب اضافی ناشی از آبیاری به سرعت از گلدان خارج شود. در غیر این صورت احتمال پوسیدگی ریشه وجود دارد. بهتر است که در قسمت کف گلدان ابتدا به ضخامت ۵-۳ سانتی متر از سنگریزه درشت استفاده نمود تا به زهکشی کمک شود. از جمله مخلوط‌های مناسب کاشت می‌توان به ترکیب ۶۰ درصد ماسه ۳۰ درصد پیت ماس و ۱۰ درصد ورمی کمپوست اشاره نمود.
کوددهی
کوددهی بهتر است در طی سال دو مرتبه یکی در اوایل بهار و دیگری در اوایل تابستان انجام گیرد. که می‌توان از کودهای مخصوص گیاهان استفاده نمود. کود دهی بیش تر از اندازه موجب سوختگی نوک و حاشیه برگ ها و در نهایت از بین رفتن آن شود.
نکته مهم این است که قبل از کوددهی گیاه باید آن را به خوبی آبیاری کرد، در غیر این صورت امکان سوختن برگ های گیاه وجود دارد.
تکثیر نخل ماداگاسکار
تکثیر گیاه نخل ماداگاسکار از طریق کاشت بذر و یا قلمه زنی صورت می گیرد.
بذر
برای کاشت نخل ماداگاسکار از بذر استفاده می گردد. ابتدا بذر را ۲۴ ساعت قبل از کاشت در داخا آب قرار دهید. بعد از آن خاک پیت ماس ضدعفونی شده با قارچکش را درون یک ظرف مناسب با زهکشی مناسب ریخته و بذر را داخل آن کشت کنید.
ظرف را در جایی با نور زیاد و گرم گذاشته. جوانه زنی بذر این گیاه ۳ هفنه تا ۶ ماه ممکن است طول بکشد. سعی کنید از خشک شدن کامل خاک جلوگیری کنید و خاک مرطوب نگه داشته شود.
قلمه
در قسمت های پایین گیاه جوانه های کوچکی رشد می کنند که به آن ها پاجوش می‌گویند. با جدا کردن آن ها از گیاه مادری در فصل گرم و قرار دادن آن در روزنامه حدود چهار روز در محیط خشک تا شیره آن خارج شود (به دلیل اینکه اگر بالافاصله کشت شود شیره گیاه مانع ریشه زایی گیاه می شود)، و سپس ان را در بستر خاک با زهکشی مناسب کشت شود. بعد از کشت به گیاه آب بدهید تا مرطوب شود، دفعات بعد هر وقت خاک خشک شد آبیاری کنید.
آفات و بیماری ها
آفات
آفت خاصی وجدی این گیاه را تهدید نمی‌کند. اما به طور کلی آفاتی مانند شته، کنه تار عنکبوتی و شپشک آرد آلود می‌توانند این گیاه را مورد حمله قرار دهند. تمامی این آفات به دلیل مکیدن شیره گیاهی منجر به ضعف رشد گیاه و بدشکل شدن برگ‌ها بخصوص برگ‌های جوان و تغییر رنگ آنان و همچنین ریزش برگ‌ها می‌شود. همچنین گاهی سطوح برگ‌ها حالتی چسبناک می‌یابد که ممکن است به دلیل جمع شدن کپک سیاه رنگی که کپک دوده‌ای نام دارد، ابتدا سطح برگ ها سیاه شود و سپس بریزند. در موارد که آفت کم هست می توان از محلول کاملا رقیق شده آب و صابون به صورت اسپری برای درمان استفاده کرد.
بیماری
مهم‌ترین عواملی که موجب پوسیدگی قسمت‌های مختلف این گیاه می‌شوند پژمردگی فوزاریومی از جمله بیماری‌های قارچی نخل ماداگاسکار می باشد. که ابتدا برگ های مسن‌تر و سپس همه برگ های گیاه را درگیر می‌کند. برگ‌ها زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند ولی بر روی گیاه باقی می‌مانند. گاهی برگ تغییر رنگ نمی دهد و به حالت سبز بر روی گیاه خشک می‌شود. با پیشرفت بیماری برگ‌ها و سپس تمامی گیاه می‌میرد و از بین می‌رود.
بیماری دیگر قارچی لکه برگی نیز منجر به بروز لکه‌هایی بر روی برگ های این گیاه می‌شود. این لکه‌ها می‌توانند با توجه به عامل قارچی یا باکتریایی که ایجاد کننده این بیماری است رنگ متفاوتی از زرد تا سیاه داشته باشند. بهترین راه برای کنترل این بیماری جمع آوری برگ های آلوده و جلوگیری از خیس و مرطوب شدن برگ گیاه و استفاده از خاک‌های استریل و ضدعفونی شده در زمان تعویض خاک این گیاه می‌باشد. همچنین در مواردی که بیماری شدید می‌شود می‌توان از قارچکش برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری استفاده کرد.
منبع
https://www.hunker.com/13428017/how-to-propagate-a-madagascar-palm
https://en.wikipedia.org/wiki/Pachypodium_lamerei
https://plantcaretoday.com/madagascar-palm.html
