همه چیز در مورد تب برفکی دام
بیماری تب برفکی
بیماری تب برفکی یکی از بیماریهای واگیردار نشخوارکنندگان است. به این بیماری طبقه یا دباغ نیز میگویند. این بیماری سبب کاهش تولیدات دامی مانند شیر، گوشت و پشم میشود و در نهایت باعث مرگ دام میشود.
بیماری تب برفکی یک بیماری عفونی ویروسی حاد با واگیری ( سرایت) بالا در دام های زوج سم اهلی و وحشی هست. که عامل بیماری ویروسی از جنس (پیکورنا ویروس ها) می باشد.
راههای انتقال ویروس
- تغذیه گوساله و بره با شیر آلوده باعث انتقال بیماری میشود.
- این بیماری از طریق بزاق، ادرار، ترشحات و تاولها منتقل میشود و باعث آلودگی هوا، علوفه، آب و جایگاه دام میشود.
- جریان باد هم میتواند سبب انتقال آلودگی شوند.
- کارگران دامداری، پرندگان و کنهها هم در انتقال آن نقش دارند.
- استفاده از سرنگ آلوده در تلقیح مصنوعی اسپرم یا انتقال علوفه از دامداری آلوده به دامداری دیگر.
- تنفس دام سالم در هوای آلوده به ویروس.
بیشتر از ۵۰ درصد نشخوارکنندگان در تماس با ویروس زنده تب برفکی می توانند ویروس را منتقل کنند. حتی اگر واکسینه شده باشند، با ویروس زنده تماس داشته باشند ممکن است به صورت ناقل ویروس درآیند
علائم بیماری
تکثیر ویروس بیماری در بافتهای پوششی زبان انجام میشود.
به شکل زخم و تاول در زبان، لب، لثه و پستان گاو دیده میشود.
این ویروس در گوسفند سبب ایجاد شکاف در سم دام میشود که برای حیوان بسیار دردناک است و باعث لنگیدن دام میشود.
بیماری باعث افزایش بزاق دهان، بزاق کشدار دهان، ساییدن دندانها، بی اشتهایی و سستی در دام میشود. در گوساله ها و بره به دلیل حساسیت بیشتر نست به دام های بالغ به فرم بیماری قلبی با تلفات بیشتری مواجه هستیم.
علایم بیماری و زخم ها، در گوسفند و بز مشابه گاو هست، اما کمتر و بخصوص در گوسفند و بز لنگش مهمترین و بارزترین علامت بیماری میباشد.
راههای پیشگیری بیماری تب برفکی
در کشورهایی مانند ایران که تب برفکی در آنها بومی است برای پیشگیری از بیماری در کنار رعایت اصول بهداشتی واکسیناسیون منظم هم انجام میشود و هر 4 ماه یکبار تکرار شود.
در گلههای تحت پوشش آغاز واکسیناسیون در بره و گوساله های تازه متولد شده از ۲/۵ ماه بعد از تولد است.
- تشخیص بیماری تب برفکی
- به محض دیدن علائم بیماری به دامپزشک مراجعه شود و نمونه سریعا به آزمایشگاه منتقل شود.
- واکسیناسیون
- رعایت اصول قرنطینهای
- جلوگیری از ورود هر گونه دام جدید به داخل گله و بررسی سابقه بهداشتی دقیق و کامل در مواقع بروز همه گیری بیماری
- خرید دام دارای شناسنامه بهداشتی و حمل و نقل با مجوزهای قرنطینهای و محلهای مطمئن
- گذاشتن وسایل نقلیه خارج از محدوده دامداری
- ضد عفونی ماشینهای حمل و نقل و ایجاد حوضچه ضدعفونی در ورودی دامداری
- استفاده از لباس کار و چکمه هنگام ورود به دامداری و عدم ورود و خروج غیر ضروری به دامداری
- دوش گرفتن افراد شاغل در دامداری یا تعویض لباسها
- ضدعفونی مناسب آب آشامیدنی و آب مورد استفاده در شیردوشها
- ضد عفونی جراحت های دام
- جایگاه دام را با شعله ضد عفونی کنید.
- دام های تلف شده را در عمق زیاد دفن کنید و روی آن را با آهک بپوشانید.
- دامداری بهداشتی
درمان تب برفکی
درمان خاصی برای بیماری وجود ندارد. ولی جهت کمک به بهبود شرایط دام درمانهای زیر توصیه می گردد:
- تجویز ویتامین و آنتی بیوتیک عمومی
- شستشوی ضایعات دهان و بین انگشتان با جوش شیرین ۴ درصد
- استفاده از اسپری های آنتی بیوتیک رایج
منبع:
بیماری تب برفکی، بت اله طالبی، محسن محجوب
بیماری تب برفکی ( Foot-and-Mouth Disease). مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی و روابط عمومی اداره کل دامپزشکی آذربایجان شرقی. زمستان ۱۳۹۸.
https://www.thecattlesite.com/diseaseinfo/243/footandmouth/