بوته بلوبری (Blueberry) بومی شمال آمریکا و مناطقی از اروپا هست و جزو گیاهان خزاندار است. با ورود انواع دسرها و غذاها به سایر کشورها، از جمله ایران، استقبال از بلوبری نیز رو به افزایش گذاشت. بنابراین کاشت بلوبری در ایران از استانهای شمالی تا سایر استانهای کشور را در برگرفته است. اما پرورش بلوبری در ایران، فوت و فن خاص خود را دارد که امداد کشاورز در این مطلب، به تمام این نکات پرداخته است و در نهایت، پاسخگوی سؤالات شما خواهد بود.
میوه بلوبری از جمله میوههای وحشی ریز خوشهای محسوب می شود که در قرن اخیر، اهلی شدهاست. میوه بلوبری دارای رنگ آبی و سرشار از آنتی اکسیدان است و به صورت تازه خوری، خشکبار و فرآوری شده، استفاده می شود.
گیاه بلوبری در بسترهای کشت دارای زهکشی مناسب به خوبی رشد میکند. هرچند از لحاظ تغذیهای خیلی حساس نیست، اما بهرحال خاکهای معدنی رسی لومی برای آنها مناسبتر است. البته گونههای وحشی در خاکهای شنی نیز رشد میکند.
رشد درختچه بلوبری کند است، اما تولید میوه زیادی در واحد سطح دارد. بلوبری خاک های با درصد اسید بالا را بیشتر میپسندد.
نیاز نوری برای رشد بلوبری به صورتی است که اگر در نواحی نیمه گرمسیری یا خنکتر کشت شود، نیاز به آفتاب کامل دارد اما اما آفتاب کامل بهمراه سایه در نواحی نیمهگرمسیری نیز میتواند کافی باشد. در آبیاری بلوبری دقت کنید که به ریشه گیاه آسیب وارد نشود.
پرورش بلوبری
کاشت و پرورش بلوبری در ایران هنوز خیلی رواج نیافته است اما با این حال، باغداران خلاق و تلاشگری هستند که به پرورش این میوه پر خاصیت و پر تقاضا از طریق نهال یا بذر میپردازند. به خصوص پرورش بلوبری در شمال ایران رو به گسترش است. یکی از مواردی که باید در کاشت بلوبری به آن توجه کرد این است که این گیاه برای استقرار به چند سال زمان نیاز دارد و برداشت میوه پس از 3-4 فصل انجام خواهد گرفت.
برای پرورش تجاری بلوبری، میوهدهی اقتصادی از سال ششم تا هشتم انجام میپذیرد. در باغات با مساحت زیر 1 هکتار، برداشت دستی امکانپذیر است اما برای بیشتر از آن، حتماً باید عملیات داشت و برداشت مکانیزه انجام شود. به طور قطع، توجه به نیازهای تغذیه ای گیاه و کنترل آفات و بیماری ها و علف هرز می تواند در دستیابی به محصول بهتر و بیشتر مؤثر باشد.
این میوه به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ویتامینها و طعم خوبی که دارد بسیار مورد توجه مصرف کنندگان است.
انواع بازار مصرف بلوبری
- مصرف تازه خوری
- فروش به صورت خشکبار
- ارائه به تهیه کنندگان شیرینی و دسر
- فروش به صورت محصولات فرآوری نظیر مربا
بلوبری به تازگی طرفداران خاص خود را بین مردم پیدا کرده است و از آنجایی که به طور محدود در ایران کشت می شود، پتانسیل بالایی برای کاشت و فروش دارد.
انتخاب مکان مناسب برای کاشت بلوبری
همانطور که گفتیم پرور بلوبری در شمال ایران رایجتر از سایر مناطق است، اما کارشناسان امداد کشاورز، مراجعینی از سایر مناطق کشور مانند قزوین و … نیز داشتهاند به صورت موفق اقدام به کاشت و پرورش بلوبری نمودهاند. برای کاشت نهال بلوبری تهویه و زهکشی مناسب خاک، ارتفاع بلند، حداقل 75 تا 100 سانتی متر عمث مناسب خاک و دامنه pH بین 4.5 تا 5.2 مورد نیاز است. بنابراین این گیاهان در مناطقی از کشور مثل استان گیلان و مازندران که گیاه کشت می شود و دارای خاک اسیدی هستند امکان پرورش دارند. چندماه قبل از کاشت می توان خاک را با اضافه کردن گوگرد و مواد آلی اسیدی کرد. این گیاه به خاک شور و همچنین شوری آب نیز حساس هست.
این گیاهان نیازمند زمستان خنک و تابستان گرم هستند. تابستان ابری و خنک باعث شیوع بیماری و کاهش تولید قند می شود.این گیاه مقاومت خوبی به سرمای زمستان دارد. و در هنگام خواب 22- تا 25- درجه سانتی گراد را می تواند تحمل کنند.
درباره پرورش بلوبری سؤال داری؟
همه دارن سؤالات کشاورزی و باغبانی شونو تو اپلیکیشن امداد کشاورز میپرسن. تو هم همین الآن اپلیکیشن رو دانلود کن و سؤالت رو از ده ها باغدار بلوبری در ایران بپرس.
کاشت نهال بلوبری در ایران
اگر اقدام به پرورش بلوبری از طریق نهال کردهاید، بهترین زمان کاشت بلوبری در ایران در اواخر پاییز یا اوایل بهار است. اگر نهال ریشه لخت است، از اواسط دیماه تا اواسط اسفندماه اقدام به کاشت آن کنید اما برای نهالهای گلدانی از اواسط شهریور تا اواسط آبان بهتر است اقدام کنید.
کاشت پاییزه به دلیل اینکه نهال زمان رشد بیشتری تا شروع سرمای زمستانه دارد و شروع رشد، سریع تر در ابتدای بهار اتفاق میافتد بهتر است. کاشت بهاره به دلیل زیاد بودن رطوبت در ابتدای بهار سبب کاهش رشد ریشه و درنتیجه باعث داشتن سیستم ریشه کوچکتر تا پایان فصل رشد میشود.
فاصله کاشت نهال بلوبری
فاصله مناسب بین ردیفهای کشت حدود 3 تا 4.5 متر مربع هست تا گیاه به حداکثر رشد خود برسد. هر 60 متر باید یک فاصله با عرض مناسب برای حرکت کشاورزان و وسایل نقلیه وجود داشته باشد. اندازه قطر گودال کاشت نهال باید دو برابر قطر گودال در نهالستان و در همان عمق کاشته شود. در هر دو روش ریشه لخت و گلدانی بلافاصله بعد از کاشت نهال آبیاری باید انجام شود.
گیاهان باید در همان عمقی که در نهالستان بودند. در خاک کشت شوند و طوقه در سطح خاک باشد. هرگیاه در چال های به عمق ۳۲الی ۴۲سانتی مترکه دارای مخلوط خاک و پیت خزه مرطوب می باشد کشت می شود.
کوددهی و تغذیه در بلوبری
تغذیه کامل در باروری، کیفیت و سلامت این گیاه تاثیر زیادی دارد. با توجه به سطحی بودن ریشه این گیاه، تغذیه نامناسب می تواند به این گیاه آسیب بزند. بهتر است مقدار و زمان مصرف کود بر اساس نتایج آزمون خاک انجام گیرد.
بهتر است از کودهای اسیدزا مانند سولفات آمونیوم ، سولفات منیزیم، گوگرد و سولفات آهن در خاک استفاده شود. در صورت نیاز به استفاده از کود هیومیک اسید، حتماً با کارشناس مشورت کنید.
آنچه در کوددهی درختچه بلوبری باید دقت شود، اجتناب از مصرف کودهای نیتروژنی، به فرم نیترات و کودهای پتاسیمی به فرم کلرید پتاسیم، به دلیل حساسیت بلوبری به کلر است.
کود NPK برای بلوبری
توصیه کود NPK مناسب بر اساس مرحله رشدی تعیین میشود. به طور کلی از آنجایی که در هر مرحله، گیاه نیازهای مختلفی دارد بهتر است که از کود NPK استفاده نشود اما به طور کلی این اصول را برای استفاده از کود NPK در نظر داشته باشید:
- در مراحل اولیه رشد و برای ریشه دهی، ۱۰-۵۲-۱٠
- در مراحل رشد رویشی برای افزایش شاخ و برگ ۲٠-۲٠-۲٠
- قبل گلدهی برای افزایش گل ۳۶-۱۲-۱۲
- در مرحله فندقی شدن میوه 0-0-52
برای دریافت برنامه کوددهی می توانید از طریق چت آنلاین با کارشناسان امداد کشاورز در تماس باشید.
با توجه به اینکه نیاز بلوبری به کودها زیاد نیست، برای همین تغذیه ارگانیک آن با استفاده از کودهای آلی و ارگانیک، ساده تر از بسیاری از محصولات است. برخی از کودهای محرک رشد مانند کود اکورمون نیز برای افزایش گلدهی و میوه دهی وجود دارد که می توانید در خصوص مقدار و نحوه مصرف آن، با توجه به شرایط باغ خود، با کارشناس کشاورزی مشورت کنید.
گرده افشانی بلوبری
بلوبری نیز مانند سایر گیاهان میتواند به شکل تک پایه که خود گرده افشان هستند و دو پایه که نیاز به گرده افشان دارند، پیدا میشوند. ارقام پایه بلند بلوبری، تک پایه هستند اما اگر به صورت دو پایه نیز کشت شوند، میوه های بزرگتر با رشد سریع تر خواهیم داشت.
برای داشتن بهترین گرده افشانی و تشکیل میوه به ازای هر دو تا چهار ردیف یک رقم متفاوت گرده زا کاشته شود. رقم Rabbiteye به طور کامل خود ناسازگار است. و برای داشتن گرده افشانی و تشکیل میوه مناسب ارقام دیگری که در یک زمان گلدهی دارند مانند پریمیر، یادکین و اونسلو کاشته شود. برای افزایش گرده افشانی و تشکیل میوه استفاده از کندو هم میتواند موثر می باشد.
وجود رقم گرده زا برای انواع پاکوتاه و چشم خرگوشی حتماً ضروری است. چون گل های عقیم دارند.
مالچ
تحقیقات نشان داده است که استفاده از مالچ مقدار محصول را 2 تا 4 برابر ببیشتر از حالت بدون مالچ افزایش میدهد. از جمله فواید مالچ نگهداری بهتر رطوبت در خاک، کنترل علفهای هرز و خنک تر شدن خاک در تابستان و گرمتر شدن خاک در زمستان میشود.
آبیاری بلوبری
آبیاری قطرهای به دلیل افزایش کارایی و کاهش مصرف آب بهتر از آبیاری شیاری است. هم فعالیت ریشه گیاه را افزایش داده و هم باعث کاهش بیماریهای قارچی میشود. برای کاهش خطر یخ زدگی استفاده از روش آبیاری شیاری بهتر است.
ریشه این گیاه سطحی است. و اغلب ریشه ها تا عمق 35-42سانتی متری نفوذ دارند. لذا این گیاه به خشکی و کمبود رطوبت خیلی حساس میباشد و در طی فصل رشد به رطوبت زیادی نیاز دارد. و در تابستان که دما بالاست باید به طور منظم آبیاری شود. در اثر کمبود رطوبت و تنش خشکی عملکرد و رشد این گیاه کاهش و ممکن است در حالت شدید گیاه از بین برود.
هرس کردن بلوبری
برای داشتن حداکثر محصول و میوه درشت تر انجام هرس مانند انگور و هلو نیاز است. در زمان کاشت نهالهای ریشه لخت باید یک سوم انتهایی درختچه را حذف کرد. روی سه شاخه اصلی هر درختچه 50 درصد آن را حذف کنید. از سالهای دوم به بعد هر ساله شاخههای ضعیف، آسیب دیده یا بیمار را حذف کنید. در سال سوم شاخههای دارای جوانه باقی مانده و شاخههایی که فقط رشد رویشی دارند حذف شوند. در صورت آسیب دیدن پوسته درخت در هنگام هرس می توانید از چسب باغبانی یا رنگ محافظ تنه درخت استفاده کنید.
مزایای کاشت بلوبری
بلوبری خواص ویتامینی و آنتی اکسیدانی زیادی دارد که از این لحاظ بسیار قابل توجه است. کاشت بلوبری از لحاظ زیر دارای فواید بسیاری است:
1- مناسب برای کاشت در فضاهای کوچک: بلوبری از جمله گیاهانی است که برای پرورش به باغات بزرگ نیاز ندارد. به علاوه از آنجایی که بوته های بلوبری خود، گرده افشانی می کنند بنابراین فقط دو بوته هم برای تولید میوه کافی است. برای کاشت گیاه بلوبری باید به مکان مناسب، pH پایین(اسیدی)، منابع مواد آلی، آبیاری، کنترل آفات، پرندگان، جوندگان و خرگوشها و فروش آن توجه شود. برای رسیدن میوه باید ۶۰ تا ۸۰ روز بعد از گلدهی روی درختچه باقی بماند.
2- منبع غنی از ویتامین C و آنتی اکسیدان: امروزه بسیاری از افراد به خواص بلوبری برای بهبود سیستم ایمنی بدن ایمان دارند. پزشکان بر این باورند که تنها یک وعده بلوبری تقریباً 25 درصد از میزان توصیه شده روزانه ویتامین C را تامین می کند. به عنوان یک میوه با گلوکز پایین ، بلوبری تأثیر مطلوبی بر تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 دارد.
3- زیبایی محیط: بلوبری گیاهی است که می تواند گلهای زیبایی برای بهار ، میوه های آبدار در تابستان ، شاخ و برگهای نفس گیر پاییزی و شاخه های رنگارنگ زمستانی تولید کند.
4- ماندگاری بالا: یلوبری میتواند تا ۱۰ روز روی بوته و دو هفته در یخچال ماندگاری داشته باشد.
برداشت بلوبری در ایران
در ایران، بلوبری های زودرس را عموماً می توان در اوایل تابستان برداشت کرد. ارقام دیر رس تر نیز تا اواسط تابستان و حتی شهریورماه قابل برداشت هستند. البته زمان برداشت بلوبری به منطقه کشت آن هم مرتبط است. در مناطق سردتر، بلوبری زودتر به برداشت می رسد.
باغ بلوبری در ایران کجاست؟
از آنجایی که بلوبری در خاک های قلیایی، مکان های خشک و با نور شدید آفتاب رشد خوبی ندارد، بنابراین در تمام مناطق ایران نمی توان به کشت این گیاه پرداخت. امروزه در باغ هایی در استان قزوین و استان های شمالی کشور، بلوبری به میزان محدود کشت می شود. در سال 2019، ایران سهمی در صادرات بلوبری نداشته است اما در همین سال، 823.33 کیلوگرم بلوبری در ایران تولید شده است. (منبع: tridge.com). در سال 2020، صادرات بلوبری از ایران به کشورهای همسایه قوت گرفته است که همین باعث افزایش 17.05 هزار دلاری ارزش صادرات بلوبری از ایران شده است.
انواع ارقام مهم و تجاری بلوبری
مهمترین ارقام بلوبری که از انواع پابلند هستند.
رقم Aurora
اندازه میوه در این رقم متوسط تا بزرگ هست. رنگ میوه آبی تیره است. قدرت رشد متوسط میباشد. میوه های آن دیررس میباشد. و ممکن است قبل از سرمای پاییز نرسند.
رقم Liberty
رقمی پر رشد با عادت رشد افراشته میباشد. که نیاز به تربیت داربستی دارد .هرس آن نسبت به سایر ارقام زحمت بیشتری دارد. اندازه میوه متوسط تا بزرگ هست. طعم میوه خیلی خوب است. میوه متوسط رس میباشد.
رقم Bluejay
رقمی میان رس است. اندازه میوه متوسط (وزن بین ۱/۵ تا ۲ گرم) به رنگ آبی روشن میباشد. و عملکرد متوسط(بین ۲/۵ تا ۴ کیلوگرم در هر بوته) و طعم میوه خوبی دارد.
رقم Duke
این رقم زودرس هست. اندازه میوه متوسط میباشد. عملکرد متوسط است.
رقم Chandler
رقمی دیررس هست. اندازه میوه بزرگ تا خیلی بزرگ می باشد. رنگ میوه آبی مالیم تا آبی تیره، و طعم میوه خوب و عملکرد بالا (بین ۴ تا ۵/۵ کیلوگرم در هر بوته) است.
و ارقام تجاری مهم دیگر رقم Elliott، رقم Legacy، رقم Reka، رقم Darrow، Rubel، Jersey و Spartan میباشد.
گونه های بلوبری
بلوبری ها دارای انواع پابلند مانند Vaccinium corymbosum به ارتفاع ۱/۵ تا ۷ متر و پا کوتاه وحشی ۱۵ الی ۴۵ سانتی متر و انواع حد واسط (چشم خرگوشی) مانند V.asheiبا ارتفاع بین ۱ تا ۲ متر هستند. ارقام پاکوتاه شرایط سردتر و انواع پابلند شرایط معتدلتر را ترجیح میدهند.
بهترین بلوبری چه ویژگی هایی دارد؟
اندازه بزرگ، رنگ آبی روشن، بافت محکم، زخم روی میوه کوچک باشد، مقاوم به ترکیدگی باشد، ماندگاری زیادی داشته باشد، عطر و طعم خوبی داشته باشد، ریزش میوه از درخت کم باشد. درختان باید به سرمای ابتدای بهار مقاوم باشد، ارقام زودرس نسبت به سرمای بهاره حساس تر هستند.
آفات و بیماریهای بلوبری
مقاومت ارقام بلوبری به آفات و بیماری ها متفاوت است. در بعضی مناطق شیوع بیماریهایی مانند کپک خاکستری، آنتراکنوز و بلایت باکتریایی و یا آفت کرم میوه می تواند مشکل ساز باشد. اما آفت اصلی در اکثر مناطق تولید بلوبری پرندگان هستند. میوه ها و گل های این میوه بسیار مورد علاقه پرندگان هست. و پرندگان می توانند سبب آسیب جدی شوند. که ممکن است پرندگان بیش از 32درصد محصول بلوبری را از بین ببرند.
۱- سار معمولی
۲-فنچ معمولی
۳- سیاه مرغ بال سرخ
مشاوره، آموزش، خرید آنلاین
درود بر شما و با سپاس از نوشتار زیبا و کار آمد شما
میخواستم بدانم آیا درخچه بلوبری را در استان البرز (کرج) بخصوص در محدوده جاده چالوس بیلغان میتوان کاشت و بهره برداری نمود و نهال آن جهت کاشت را از کجا در کرج میتوان تهیه نمود
در ضمن میوه آن را کجا میتوان تهیه نمود
درود بر شما
ممنون از نظر ارزشمندتان
بله بلوبری در کرج قابلیت کشت دارد
برای تهیه بذر و نهال میتونید با شماره تلفن مجموعه امداد کشاورز (02188108247) تماس بگیرید تا کارشناسان، راهنماییتون کنند.
سپاس از اطلاعات کاربردی.
ایا امکان کاشت در همدان و بالکن هست؟
و درختچه گلدانی رو از کجا میتونیم سفارش بدیم؟
درود
بله این امکان وجود دارد.
برخی از نهالستان ها در شبکه های مجازی حضور دارند که با یک جستجوی ساده، می توانید شماره تماس آنها را به دست آورید.
در صورتی که به بذر بلوبری نیاز داشته باشید در سایت موجود هست و از طریق این لینک می توانید سفارش دهید.
مطالب بسیار اموزنده و مفید بود ، و برای کسانیکه در مورد بلو بری جستجوگر هستند یاری دهنده میباشد موفق باشید
درود
ممنون از نظر ارزشمندتان
سلام عرض میکنم
کدوم گونه از بلوبری رو در تبریز مناسب میبینین برا کاشت؟
با درود
لطفاً سؤال خود را در بخش پرسش و پاسخ اپلیکیشن امداد کشاورز بپرسید تا کارشناسان منطقه، بهتر شما را راهنمایی نمایند.
با تشکر
سلام وقت با ارزشتان بخیر
نهال بلوبری در استان هرمزگان شهر بندرعباس یا میناب میشود زیر کشت برد؟
از قبل با بت جوابتان سپاسگزارم
درود دوست عزیز
تاکنون، گرمترین جایی که داخل ایران کشت بلوبری مشاهده شدهاست، گرگان بودهاست و بندرعباس، هوای بسیار گرمی دارد.
به هر حال شما میتوانید با یک نهال تست کنید و در صورت جواب گرفتن، اقدام به کاشت تجاری نمایید.
موفق باشید
سلام و خدا قوت زمین بنده در فارس هست ووکمی شوره داردوآزمایشگاه خاک شناسی هم شده که نتیجه تشخیص جهت کاشت پسته وزیتون مناسب بوده است ایا در چنین زمینی بلوبری هم میتوان کاشت؟ممنون
بهتر بود دما وهوایی مورد نیاز پرورش بلوبری راهم بگویید غیر از خاک شاید بتونی در بالکن یه شرایط گلخانه ایی برای پرورش در گلدان بذشه
سلام،درودبرشما، بابت زحمات وتوضیحات کاربردی تشکر قدردانی دارم.برای احداث باغ بلوبری در منطقه بیضا شیراز چه نظری دارید ؟خاک لومی شنی،بازهکشی مناسب ،باph نرمال،منطقه اگر اشتباه نکنم نیمه گرمسیری محسوب میشود. لطفا اعلام نظر فرمایید.درهمه توضیحات اشارهای به نیاز آبی نکردید .با توجه به شرایط آب وهوای توضیح داده شده فکر میکنید هراز چند روز نیاز آبی دارد.🙏🙏❤️❤️
باسلام وخسته نباشید . ایا بوته بلوبری در استان اردبیل قابل کشت وبهره برداری هست یانه .ازنظر اب وهوا وخاک عرض نمودم .ممنون از پاسخگویتتون🙋🙇💐