آفات و بیماری های مهم درخت پکان
درخت گردو پکان
درخت گردو پکان ( گردوی گرمسیری) ﺑﺎ ارزش ﺑﺮﺧﻼف ﮔﺮدو ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد درﻣﻨﺎﻃﻖ ﺳﺮدﺳﻴﺮ دارد، ﺁب و هﻮاﯼ ﮔﺮم را ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﯽ دهﺪ. و ﻣﻐﺰ ﺁن ﺑﺎ ﻣﻴﺰان اﺳﻴﺪهﺎﯼ ﭼﺮب ﺑﺎﻻﺗﺮ، ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺧﻮش ﻃﻌﻢ است. و از ﻧﻈﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﻴﻮﻩ، ﻣﻴﻮﻩ ﺁن ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺗﺮ از ﮔﺮدو است. درﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻮﻣﯽ، اﻳﻦ ﮔﻴﺎﻩ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮﺑﯽ از ﺧﻮد درﺑﺮاﺑﺮﮔﺮﻣﺎ، ﺧﺸﮑﯽ و ﺑﺎدهﺎﯼ ﺷﺪﻳﺪ دارد. و در ﺷﺮاﻳﻄﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﻴﺎهﺎن ﻗﺎدر ﺑﻪ رﺷﺪ ﻧﺒﻮدﻩ اﻧﺪ اﻳﻦ ﮔﻴﺎهﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ تحمل کند. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﮐﻪ اﻳﻦ درﺧﺖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎﯼ ﮔﺴﺘﺮش ﮐﺸﺖ ﺁن در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎن ازﺟﻤﻠﻪ هﻨﺪوﺳﺘﺎن،اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ، ﺗﺮﮐﻴﻪ و اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻃﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
تاریخچه درخت گردو پکان در ایران
دراﻳﺮان ﻧﻴﺰ در ﺳﺎل ۱۳۴۶ ﺗﻌﺪادﯼ ﻧﻬﺎل ﭘﻴﻮﻧﺪﯼ از اﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﺎزﮔﺎرﯼ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺻﻼح و ﺑﺬر و ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺟﻨگل ها و ﻣﺮاﺗﻊ وارد ﮐﺸﻮرشده است، و در ﺳﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ واﻗﻊ درﺑﺎغ اﮐﻮﻟﻮژﯼ ﻧﻮﺷﻬﺮ، داراب ﻓﺎرس و ﻣﺮﮐﺰﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺻﻔﯽ ﺁﺑﺎد دزﻓﻮل ﮐﺎﺷﺘﻪ شده اند.
اهمیت و ارزش گردو پکان
این درخت که در بین میوه‌های خشکباری از بیشترین رشد، طولانی ترین عمــر و بالاترین ارزش غذایـی بهره مند است، که در صنایـع شـیرینی پزی کاربـرد زیادی دارد. بیـش از ۱۷۵ رقـم تجـاری پـکان در باغ‌هـای دنیا وجود دارد. در آمریـکا، پـکان به ملکه میوه‌های خشــکباری معــروف هست. محصــول گردو پــکان ماننــد ســایر میوه‌هــای خشــکباری، به دلیل کم حجــم بــودن و قابلیـت بالای نگهـداری، قیمـت بالا و کمتریـن نوسـان قیمـت در اقتصـاد، باغ‌داری اهمیـت زیادی دارد.
مناطق مهم گردوی پکان در ایران کجاست؟
در سـال ۱۳۴۶ تعـدادی نهـال پیونـدی پـکان توسـط واحـد تحقیقـات سـازمان آب و بـرق خوزسـتان از آمریـکا به منظـور مطالعـه سـازگاری وارد کشـور شـد و در قطعـه ۲۰۰ مزرعــه آزمایشــی (مرکــز تحقیقــات کشــاورزی صفی آبــاد کنونــی) کاشــته شــدند. در اســتان گلســتان به ویــژه شهرســتان گنبــد اصله‌هایــی از پــکان از چنــد دهــه گذشــته کاشــته شــده .همچنیـن سـوابقی از کاشت پکان در مناطقـی دیگر مانند خوزستان وجـود دارد.
|
استان |
شهرستان |
|
گیلان |
لاهیجان |
|
مازندران |
نوشهر |
|
فارس |
داراب |
| تهران |
ورامین |
خواص دارویی
خواص دارویی مغــز پــکان سرشــار از آنتیاکســیدان‌ها به ویــژه فالونوئیدهــا میباشد، کــه در ســلامت قلــب بســیار مؤثــر هست. میـزان فالونوئیدهـای پـکان بیـش از دو برابـر بـادام، ًوهفــت برابــر گردو است. پسته و بادام هندی و تقریبــا پــکان مفیدتریــن میــوه آجیلــی بــرای همــه ســنین می باشد. همچنیـن بـرای افـراد مبتلا بـه دیابـت، آلزایمـر، پارکینســون و سنگ های صفراوی بسیار مفیـد اســت.
مــاده گاما- توکوفــرول در پکان در مقایسـه بــا سایر میوه‌های آجیلـی بیشتر می باشد. ایــن مــاده نوعــی از ویتأمیـن E اسـت کـه اکسـید شـدن کلسـترول خـون را کاهــش می‌دهــد. و در کنتــرل عارضه‌هــای قلبــی بســیار مؤثــر میباشد. از بــرگ پــکان بــرای درمــان عفونت‌هـای قارچــی پوســت ســر. و از عصــاره ساخته شــده از پوســت پــکان بــرای درمــان ســل اســتفاده می‌شــود.
آفات و بیماری های درخت گردو پکان
بیماری ها و ﺁﻓﺎت اﻏﻠﺐ باعث کاهش کمیت و کیفیت در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽ شوند. ﭘﮑﺎن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺣﺪود ٧ ﻣﺎﻩ زﻣﺎن ﺑﺮاﯼ رﺷﺪ و رﺳﻴﺪن ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ و اﻟﺒﺘﻪ درهﻤﻴﻦ زﻣﺎن هﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺣﻤﻠﻪ و ﺻﺪﻣﻪ ازﺳﻮﯼ ﺁﻓﺎت وﺑﻴﻤﺎری هﺎ ﺑﺮاﯼ ﺁن ایجاد می‌شود. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰﯼ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاﯼ ﮐﻨﺘﺮل ﺁﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﺤﺼﻮل در ﻳﮑﺴﺎل، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺮاﯼ ﺗﺪاوم ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﺳﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﺎل دﻳﮕﺮ میباشد.ﭼﺮا ﮐﻪ درﺧﺖ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺻﺪﻣﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﺁﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ و رﻳﺰش ﺷﺎخ و ﺑﺮگ ﺧﻮد ﺑﺘﺪرﻳﺞ ﺿﻌﻴﻒ شده و دﭼﺎر ﮐﺎهﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﯽ شود.
واﮐﻨﺶ ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﺻﺪﻣﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ و ارﻗﺎم ﺣﺴﺎس ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ مراقبت های بیشتر، ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از قارچکش ها و آﻓﺖ ﮐﺸﻬﺎﯼ ﻣﻮﺛﺮ و ﻧﻴﺰ رﻋﺎﻳﺖ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و زراﻋﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
آفات مهم درخت گردو پکان
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻓﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﮔﻴﺎﻩ ﭘﮑﺎن را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار دهد. ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﺷﭙﺸﮏ، ﺷﺘﻪ ﺳﻴﺎﻩ و زرد، ﻓﻴﻠﻮﮐﺴﺮا و ﭼﻮﺑﺨﻮار، Stink bugs و ﻣﻴﻮﻩ ﺧﻮار… ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﮐﻪ از اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺷﭙﺸﮑﻬﺎ و Stink bugsو ﻣﻴﻮﻩ ﺧﻮار ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺧﺴﺎرت را ﺑﻪ ﻣﻴﻮﻩ و اﻧﻮاع ﺷﺘﻪ هﺎﯼ زرد و ﺳﻴﺎﻩ و ﻓﻴﻠﻮﮐﺴﺮا و ﭼﻮﺑﺨﻮار ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺧﺴﺎرت ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺎخ و ﺑﺮگ وارد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. زﻣﺎن ﺷﻴﻮع اﮐﺜﺮ ﺁﻓﺎت ﭘﺲ ازﮔﺮدﻩ اﻓﺸﺎﻧﯽ است.
آفات مهم در کشور در جنـوب کشـور به دلیـل هـوای گـرم، آفـت خاصـی روی درختان پـکان دیـده نشده اســت. امــا در استان گلستان، خسارت آفت چوبخوار و پوستخوار گــزارش شــده .
آفت casebearer در برگ پکان
ایــن آفــت بــه بــرگ، گل آذیــن گل مــاده و میوه‌هــای تــازه تشکیل شــده خسارت می‌زند.
آفت شته
آفـت شـته پـکان بـا حملـه بـه برگ‌هـا و میوه‌هـا باعث ایجـاد گال شده، و عملکـرد و کیفیـت میـوه را به شـدت کاهـش می‌دهـد
بیماری های مهم درخت گردو پکان
بیماری اسکب
اسـکب مهمتریـن بیمـاری پـکان در مناطـق مرطـوب میباشد. عامل ایـن بیمـاری قـارچ Fusiclacum effusum میباشد. روی سـطح برگ‌هـای جـوان و خشـکبر پوش میوه‌هـای در حـال رشـد، لکه‌هـای ریـز تیـرهای بـه شـکل دایـره و بـه رنـگ سـبز زیتونـی تا سـیاه دیـده می‌شـود. در آخر ایـن لکه‌هـا بـه هـم می‌پیوندن و لکه‌هـای بزرگتری را تشـکیل می‌دهنـد.
ایـن بیمـاری اگـر کنتـرل نشـود، می‌توانـد باعـث از بین رفتـن همـه محصـول به ویـژه در سـال‌های مرطـوب شـود.. به علت بزرگـی تـاج درخـت، کنتـرل ایـن بیمـاری از طریـق سمپاشـی کار مشـکلی میباشد. مهمتریـن راه کاهـش خسـارات بیمــاری اســکب، اسـتفاده از ارقـام مقـاوم اسـت.
از نظـر میـزان مقاومـت بـه ایـن بیمـاری، ارقـام پـکان بـه ۴ گـروه تقسـیم می شـوند:
ارقـام بـا مقاومـت عالـی: مهمتریـن رقـم در ایـن گـروه رقـم الیـوت میباشد. رقمـی پرمحصـول امـا سـال آور و حســاس بــه ســرمای بهــاره میباشد. کورتیــس، گلوریــا، گرانـدی، بارتـون و کارزا در ایـن گـروه قـرار دارنـد.
ارقام با مقاومت خوب: ارقـام اسـتوارت، سـامنر و دیزایریبـل میباشد.
ارقام با مقاومت متوسط: اوکانــی، کادو، فورکــرت و کیــپ فیــر میباشد
ارقام حساس: پانی و سیوکس است.
ﺳﺎﻳﺮ ﺑﻴﻤﺎری ها
بیماری های ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻳﮕﺮﯼ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارﻧﺪ، ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺷﺎخ و ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن را ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﺧﻮد ﻗﺮار داده. و ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﺳﻔﻴﺪﮎ ﭘﻮدرﯼ، ﻟﮑﻪ ﺑﺮﮔﯽ، ﻟﮑﻪ ﻧﺮم و… ﮐﻪ ﺧﺴﺎرت اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺑه همراه ﻧﺪاﺷﺘﻪ است. و در ﺻﻮرت ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑه ﻮﺳﻴﻠﻪ ﻗﺎرچﮐﺸﻬﺎﯼ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺑﻴﻤﺎرﯼ اﺳﮑﺐ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ هم ﻧﻴﺰ ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽ شود.
بیماری های فیزیولوژیکی
بیماری های فیزیولوژیک چیست؟ بیماری هست که در اثر عوامل غیر زنده ایجاد می‌شود و غیر مسری است. باعث کاهش کمی و کیفی محصول می شود. مانند سرمازدگی و گرما زدگی و…….
روی درخت که در ارقامی جوانه زدن میوه مثــل آپاچــی، شــینی و ســامنر زیــاد دیــده می شــود. باعــث می‌شــود نتــوان میــوه را مصــرف کـرد. ایـن نابسـامانی فیزیولوژیکـی در سـال های مرطـوب، باعــث از دست دادن ۶۰ درصــد محصــول می‌شود. اسـتفاده بیـش از حـد از کودهـای ازتـه به ویـژه در اواخـر مراحــل رســیدن میــوه ایــن مشــکل را تشــدید می کنــد.
کم آبــی در اول فصــل و ســپس بارندگــی یــا آبیــاری زیــاد در اواســط تابســتان رونــد رشــد طبیعــی میــوه را مختـل کرده، و باعـث تخریـب پوسـته و شـکاف خوردن غیرطبیعـی آن و بــروز عارضــه زوال پوســته می گردد.
گاهـی نابسـامانی‌های فیزیولوژیکـی، ناشـی از متعـادل نبـودن تغذیـه درختـان می باشد. بـرای مثـال کمبود نیکل در درختان گردو پـکان باعــث بیماری رزتی شدن برگ‌ها می‌شــود.
منبع:
مینا يغزائی یان. درخت پکان ( گردوی گرمسیری).ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺮوﻳﺞ و ﺁﻣﻮزش و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮐﺸﺎورزﯼ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﮐﺸﺎورزﯼ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﯽ اﺳﺘﺎن ﮔﻠﺴﺘﺎن. ۱۳۸۷.
https://en.wikipedia.org/wiki/Pecan
https://plantvillage.psu.edu/topics/pecan/infos
