گوجه فرنگی یکی از صیفی جات پر مصرف در سراسر دنیا محسوب می‌شود. که در سبد غذایی ایرانیان جایگاه خاصی داشته و مصارف مختلفی دارد. این محصول در مزارع، درفصل‌های گرم سال قابلیت رشد را دارد. و در کشت گلخانه‌ای می‌توان آن را در تمام فصول کشت کرد. گوجه فرنگی به دو روش تولید نشاء و کشت مستقیم در مزرعه کاشته می‌شود. که یقینا در مرحله نخست، یعنی تولید نشاء توجه به نیاز غذایی از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا هرچه نشاء بهتر و قوی‌تری را تولید کنید. در مراحل بعدی، رسیدگی به گیاه شما راحتر شده و در نهایت عملکرد محصول شما بالا می‌رود. در این مقاله قصد داریم به برنامه تغذیه نشاء گوجه فرنگی و روش های نشاکاری آن بپردازیم.
کشت گوجه فرنگی
برای کاشت گوجه فرنگی دو روش وجود دارد. کاشت مستقیم که در این روش بذر را مستقیما در زمین اصلی و آماده شده کاشته و شرایط را برای رشد آن فراهم می‌کنند. و روش دیگر کاشت نشاء بوده که دارای مزیت‌های بیشتری نسبت به روش اول است. همانطور که اشاره شد نشاء کاری مزیت‌های بیشتری نسبت به روش کاشت مستقیم دارد.
مزایای نشاکاری گوجه فرنگی
- کاهش تعداد بذر مصرفی، در نتیجه کاهش هزینه بذر
- تولید نشاء‌های جوان قوی وسالم
- قابلیت انتقال نشاء‌های قوی‌تر به مزرعه اصلی
- ایجاد یک مزرعه یکنواخت و با بوته‌های سالم و قوی
- کاهش فصل رشدی گوجه فرنگی
- کنترل بهتر علف‌های هرز
- کنترل بهتر بیماری‌های ریشه و طوقه
- افزایش عملکرد نهایی
تولید نشاء
همانطور که اشاره شد تولید نشاء روش بهتری برای کاشت محصولی چون گوجه فرنگی است. که برای این کار می‌توانید نشاء را در خزانه یا با استفاده از سینی نشاء پرورش دهید. یکی از مهم‌ترین مراحل تولید نشاء توجه به نیاز غذایی گیاه تازه رشد کرده است. به همین جهت در ادامه با ما همراه باشید تا با روش‌های تولید نشاء و نیاز غذایی آن بیشتر آشنا شوید.
خزانه
در این روش ابتدا بخشی از زمین را که قصد دارید به عنوان خزانه استفاده کنید. باید از قبل آماده کنید به گونه‌ای که عاری از هر گونه سنگ، علف هرز و یا موارد دیگر باشد. و خاک را با کمی کود آلی مخلوط کرده، سپس خاک را به منظور هوا دهی بهتر شخم سطی زده و کمی بستر را مرطوب نمایید. و در نهایت بذرها را بر روی سطح بستر کشت بپاشید و با ایجاد یک داربست روی آن را با نایلون‌های مخصوص بپوشانید. تا شرایطی مانند گلخانه برای آنها ایجاد گردد. این کار را می‌تواند در فضای باز حیاط یا درون گلخانه نیز انجام دهید. سپس اجازه دهید تا بذرها جوانه زده و به رشد خود ادامه دهند. پس از اینکه نشاء به مرحله 4 تا 6 برگی رسید گیاه شما آماده انتقال به زمین اصلی است.
توجه کنید که اگر خاک باغ یا گلخانه شما مناسب نیست می‌توانید بستر کشت‌های مناسبی را جایگزین آن کنید.
سینی نشاء
در این روش باید ابتدا بستر کشت مناسبی را تهیه کرده (شامل کوکوپیت، پیت ماس و پرلیت باشد)، سپس دو سوم سینی های نشاء را با بستر کشت پر کنید (بستر کشت را از قبل نمدار کنید) و در ادامه در هر سلول از سینی یک بذر را قرار دهید و روی آن را با همان بستر کشت نمدار بپوشانید. در ادامه سینی‌های نشاء را در یک مکان مناسب با شرایطی مانند گلخانه قرار دهید تا بذرها جوانه بزنند. پس از اینکه نشاء 6 برگی شد بهترین زمان برای انتقال به مزرعه است.
هنگام انتقال و کاشت نشاء در زمین اصلی باید توجه داشت که خاک از نظر مواد آلی غنی باشد و از لحاظ بافت سبک بوده و دارای زهکشی خوبی باشد که در مراحل بعدی رشد گیاه شما با مشکل مواجه نگردد.
تقویت نشاء گوجه فرنگی
یکی از مهم‌ترین مراحل تقویت گوجه فرنگی کودهی به نشاء بوده که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا تولید نشاء یکی از کلیدی‌ترین مراحلی است که می‌توانید گیاه قوی و سالمی را تولید نمایید که در ادامه، رشد گیاه با مشکل مواجه نگردد. در این مرحله استفاده از کودهای مناسب برای ریشه زایی و کودهای حاوی عناصری همچون ازت، فسفر پتاسیم برای رشد گیاه لازم است که در ادامه مهم‌ترین آنها برای شما ذکر شده‌اند.
بیورادیکانت
کود بیورادیکانت یکی از کودهای محرک ریشه زایی بوده که سبب افزایش حجم و گسترش سیستم ریشه می‌شود. باید توجه کنید در این مرحله، هر چقدر ریشه نشاء قوی‌تر و افشان‌تر باشد در مراحل بعدی می‌تواند بهتر مواد غذایی را دریافت کند و در نهایت رشد بهتری خواهد داشت. پس می‌توانید از این کود به میزان یک در هزار استفاده کنید.
کودهای ماکرو NPK
کودهای NPK سه عنصر ماکرو اصلی برای رشد گیاه ازت، فسفر پتاسیم را در بر می‌گیرند که هر یک از این عناصر به منظور خاصی در گیاه استفاده می‌گردند. بهترین گزینه برای تامین این عناصر و رشد گیاه به صورت متوازن و یکنواخت استفاده از کودهای NPK 18-18-18 یا NPK 20-20-20 به نسبت یک در هزار است که هر یک از عناصر موجود در آن کاربرد خاصی دارد.
- عنصر ازت: در مرحله تولید نشاء یکی از عناصر مورد نیاز برای رشد رویشی عنصر ازت است که سبب رشد ساقه و برگ‌های گیاه می‌گردد. باید توجه داشته باشید که در این مرحله به مقدار مناسبی از این عنصر استفاده کنید زیرا استفاده بیش از حد از این عنصر سبب رشد بیش از حد ساقه و بلند شدن آنها می‌شود که نهایتا سبب تولید نشاء ضعیفی می‌گردد.
- عنصر فسفر: برای اینکه نشاء‌های تازه رشد کرده ریشه دهی مناسبی را انجام دهند به عناصری مانند فسفر نیاز دارند. زیرا در این مرحله هرچه نشاء ریشه‌های افشان‌تری ایجاد کند در مراحل بعدی بهتر می‌تواند مواد غذایی را جذب کند. پس در این مرحله استفاده از عنصر فسفر به منظور افزایش حجم ریشه توصیه می‌گردد.
عنصر پتاسیم: یکی از عناصر مناسب برای حفظ ساختار سلولی ریشه و مقاومت ریشه در زمان رشد نشاء در برابر بسیاری از عوامل مختلف مانند بیمارگرهای قارچی عنصر پتاسیم است، این عنصر همچنین تحمل گیاه را در برابر خشکی را افزایش داده و از ورس یا خوابیدگی آن جلوگیری می‌کند. به همین دلیل استفاده از کودی که حاوی عنصر پتاسیم باشد، در این مرحله حائز اهمیت است.
توجه داشته باشید که میزان استفاده از هر یک از این کودها، با توجه به نیاز گیاه یا شرایط تولید نشاء ممکن است متفاوت باشد از این رو بهتر است قبل از اقدام به کود دهی حتما با کارشناس متخصص مشورت نمایید، که بتوانند بهترین توصیه را به شما ارائه دهند.
مشاوره، آموزش، خرید آنلاین
