مطالب آموزشی

روشهای برداشت ذرت بذری

روش های برداشت ذرت بذری

ذرت یکی از غلات گرمسیری و از خانواده گندمیان (گرامینه) متعلق به گیاهان تک لپه است. ذرت پرمحصول ترین غله دنیا به شمار می آید. و از لحاظ مقدار تولید، پس از گندم و برنج قرار دارد. امروزه ذرت در تغذیه بسیاری از مردمان دنیا نقش اساسی و مهمی دارد. افزایش تقاضا براي پروتئین حیواني شامل گوشت قرمز و سفید، تخم مرغ و لبنیات در کشورهای درحال توسعه، موجب افزایش سطح زیرکشت ذرت در سال های آتی شده است. یکی از چالش های موجود در تولید ذرت بذری، برداشت ذرت بذری به صورت مستقیم با کمباین غلات می‌باشد. که موجب کاهش کیفیت بذر شده. همچنین در سال های گذشته برداشت بذر هیبرید ذرت همانند ذرت دانه ای توسط کمباین غلات با هد مخصوص ذرت انجام می‌گردد، که علاوه بر کاهش کیفیت بذر، سبب افزایش صدمات فیزیکی در تولید ذرت بذری کشور شده است.

تولیدکنندگان به دلیل کاهش کیفیت بذر مجبور به استفاده از برداشت دستی شده اند. برداشت با کمباین غلات مشکلاتی را در خصوص کاهش قوه نامیه ذرت بذری و تاخیر زمان برداشت (جهت کاهش رطوبت دانه به زیر۲۰درصد) ایجاد کرده است . به همین علت خسارت زیادی برای ذرتکاران به همراه داشته است. بنابراین یک راهکار عملی و مناسب روش بلال چینی می‌باشد.

تولید ذرت

کشورهای عمده تولید کننده ذرت عبارتند از: ایالات متحده آمریکا، رومانی، روسیه، ایتالیا، چین، آرژانتین، برزیل و آفریقای جنوبی. در ایران ذرت عموما در استانهای گلستان (گرگان و گنبد)، خوزستان، کرمانشاه، خراسان، گیلان، مازندران و اردبیل تولید می گردد. اما بیش از ۸۰ درصد بذر هیبرید ذرت کشور در منطقه مغان تولید می شود. تهیه بذر سالم و با قدرت جوانه زنی بالا در تضمین این محصول استراتژیک نقش اساسی و مهمی دارد.

برداشت ذرت بذری برداشت ذرت بذری برداشت ذرت بذری

روش های برداشت ذرت بذری

۱-برداشت دستی

یکی از راهکارها به منظور کاهش خسارت ها و تلفات، برداشت بذر هیبرید با روش دستی است. که براساس دستورالعمل موسسه تحقیقات ثبت و گواهی از سال زراعی ۱۳۹۴ تولیدکنندگان ذرت بذری قانع شدند که برداشت ذرت بذری به صورت دستی انجام گردد. همچنین در استاندارد ملی بذر ذرت، روش برداشت به صورت بالا تعیین و درج شده است.

از معایب روش بلال چینی بذر هیبرید ذرت با روش دستی نیاز به نیروی انسانی زیاد و زمان بر بودن این روش برداشت می‌باشد. با توجه به کمبود کارگر در زمان برداشت ذرت بذری ( به دلیل هم زمانی عملیات با برداشت بادام زمینی)، تامین نیروی کارگری مشکل بوده و هزینه زیادی به کشاورزی وارد می‌شود. بنابراین هزینه بالای کارگری، برداشت دستی از لحاظ  اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد. و کشاورزان برداشت با ماشین بلال چین خودرو را ترجیح می دهند.

برداشت ذرت بذری برداشت ذرت بذری

۲-برداشت مستقیم با کمباین غلات

 در روش برداشت مستقیم با کمباین غلات باید رطوبت بذر به ۱۸- ۲۰ درصد برسد. این درصورتی است که رسیدگی فیزیولوژیکی در محدوده رطوبتی ۳۵ درصد رخ می‌دهد. که در این شرایط رطوبتی، بذر دارای باالترین قوه نامیه و قدرت رویش می‌باشد. بنابراین برداشت مستقیم ذرت بذری با کمباین به علت صدمه وارده به بذر توصیه نمی‌گردد. بنابراین به منظور حفظ قوه نامیه و قدرت رویش بذر و رعایت استاندارد ملی بذر ذرت (برداشت به صورت بالا)، برداشت ماشینی توسط بلال چین توصیه می شود.

۳- برداشت با بلال چین خودرو ساخت بورگن فرانسه

هرچند برداشت دستی، روشی برای کاهش خسارت ها و هدر رفت ذرت بذری در مرحله برداشت می‌باشد. اما به علت نیاز به نیروی کارگری زیاد، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و هزینه بالایی را به کشاورز تحمیل می کند. از طرفی زمان برداشت طولانی مدت و از سوی دیگر تخلیة دیرهنگام زمین در اوایل پاییز، موجب تاخیر در کشت پاییزه می گردد، که مطلوب نیست. بنابراین برای اولین بار در کشور ۳ دستگاه کمباین بلال چین خودگردان، توسط شرکت کشت و صنعت مغان و پارس از کشور فرانسه خریداری گردید. و برداشت تمام مکانیزه ذرت بذری از مزارع منطقه مغان انجام شد.

بلال چین برای برداشت بالا ذرت و غلاف گیری آن استفاده می شود. برداشت با بلال چین مانع از آسیب دیدن بذرها و حفظ قوه نامیه آن ها می گردد. یکی از مشکلاتی که ذرتکاران با آن روبه رو بودند جمع آوری به موقع محصول ذرت برای حفظ کیفیت بذر بود که با ورود این دستگاه پیشرفته و مجهز موجب تسریع در برداشت و انجام به موقع عملیات آماده سازی زمین برای کشت های بعدی می گردد.

French Borgen Corn Harvesters French Borgen Corn Harvesters

مراحل تولید ذرت بذری

۱-خشک کردن

یکی از مزیت های بلال چینی (برداشت با دست یا بلال چین) این می باشد، که بلال های جمع آوری شده وارد خشک کن شده. در حالی که در برداشت مستقیم با کمباین، دانه وارد خشک کن می شود.

ابتدا بلال های چیده شده از مزرعه به انبار خشک کن منتقل می گردد. و در اولین فرصت فرایند خشک کردن آغاز می شود. در ادامه فرایند به منظور ایجاد شرایط ثابت در استوانه خشک کن، دستگاه به مدت ۳۰ دقیقه قبل از شروع فرایند خشک کردن روشن می شود. در مرحله بعدی، بلال های موجود در انبار به ترتیب زمان برداشت وارد خشک کن شده. و تا رسیدن رطوبت به ۱۳ درصد خشک پایه، تحت دمای ۳۷ درجه سانتیگراد خشک کن قرار می گیرند. پس از طی این مراحل، بلال های خشک شده درجه بندی می شوند. پس از انتخاب بلال های بزرگ و سالم، عملیات پوست کنی انجام شده. و بعد از آن دانه ها توسط شیلر (دانه کن) از چوب بلال جدا و در پاکت های مخصوص بسته بندی می گردد. در مرحله پایانی نمونه هایی تهیه شده و شاخص های کیفی آن ها اندازه گیری می شود.

۲- تعیین درصد جوانه زنی

به منظور تعیین درصد جوانه زنی، از آزمون جوانه زنی استاندارد SGT استفاده می‌گردد.

 

به طور خلاصه برداشت مستقیم ذرت بذری با کمباین غلات طی سال های اخیر موجب وارد شدن خسارت جبران ناپذیر در کیفیت بذر تولیدی کشور شده و سبب افزایش صدمات فیزیکی در تولید بذر مادری و کاهش سود شده است. از طرفی برداشت دستی نیز از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشد. بنابراین راهکار پیشنهادی به منظور کاهش خسارت ها و تلفات، برداشت با بلال چین می‌باشد. که در شرایط مناسب رطوبتی دانه ( ۲۵درصد) با ظرفیت کاری بالا، موجب حفظ قوه نامیه بذر ذرت می گردد. ولی از آنجایی که سرمایه گذاری اولیه برای خرید بلال چین خودگردان بسیار بالا می‌باشد، و کشاورزان ذرت کار قادر به خرید نیستند. بنابراین خرید آن توسط شرکت های بزرگ به منظور استفاده استیجاری مناسب ترین راهکار می باشد.

 

 

منبع

جبرائیل تقی نژاد. معرفی کمباین جدید برداشت ذرت بذری (بلال چین). نشرآموزش (مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی). ۱۴۰۰.

http://dpsico.com/products/agricultural-machinery/bourgoin/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *