تغذیه و خوراک اردک خانگی چیست؟

تغذیه و خوراک اردک خانگی چیست؟

تغذیه شامل شناخت و اطلاع در مورد احتیاجات یک موجود زنده برای حیات، رشد، تولید و نحوه تامین این احتیاجات از موادی است که ارزش غذایی داشته و قابل مصرف و بی خطر باشند. یکی از عواملی که به نوع غذای موچو زنده تاثیر می گذارد، خصوصیات دستگاه گوارش می باشد. پرندگان با توجه به ساختار اندام های گوارشی شان دارای تنوع بالایی از احتیاجات غذایی هستند، به صورتی که برخی کامل گوشت خوار، تعدادی دانه و گیاه خوار و اغلب همه چیز خوار هستند. اردک پرنده ای تقریبا ً همه چیز خوار می باشد. به دلیل نوع دستگاه گوارشی که دارد، خوراک اردک خانگی دارای تنوع بالایی است. همین امر منجر به راحتی پرورش این پرنده به عنوان یک حیوان خانگی شده است.

 این پرندگان چرا کننده های خوبی می‌باشند و می توانند در صورت وجود پوشش گیاهی مناسب، بخش از نیازهای غذایی خود را از علف های سبز تامین کنند. برخالف مرغ و خروس، اردک ها در دستگاه گوارش خود اندام چینه دان را ندارند و غذا پس از بلعیده شدن به پیش معده وارد می گردد. به همین علت بهتر است برای هضم بهتر و سریع تر، جیره بصورت آردی یا خمیرشده به اردک داده شود.. در بسیاری از مناطق روستایی از پسماند مواد خوراکی مصرفی انسان در تغذیه اردک ها استفاده می شود که این امر دارای مزایا و معایبی می‌باشد.

خوراک اردک

آب

میزان آب مورد نیاز روزانه اردک در اولین هفته به طور متوسط ۷۵ میلی لیتر است. که به تدریج افزایش می یابد؛ به طوری که در پایان پرورش این میزان به ۵۰۰ میلی لیتر در روز می رسد. اردک پرنده ای  آب دوست است. آب برای شنا کردن اردک ضروری نیست. کمبود آب ممکن است سبب افزایش مرگ و میر شود . توصیه می گردد کانالی به پهنای ۶۰ سانتی متر و عمق ۳۰ سانتی متر در انتهای گردشگاه اردک احداث شود. تا نیاز پرنده به آب برطرف شود . ۱۵سانتی متر عمق کانال برای شستن و تمیز کردن چشم و منقارشان است. هرگز نباید غذا بدون آب در اختیار اردک ها قرار داد. غذا و آب کافی باید تا سن ۷ الی ۸ هفتگی در دسترس اردک ها باشد.

مواد مغذی مورد نیاز

اردک ها نیز مانند طیور صنعتی در سنین پایین به پروتئین با کیفیت؛ و دارای مقادیر مناسبی از اسیدهای آمینه لایزین و متیونین نیاز دارند. و استفاده از دانه غلات به تنهایی سبب کاهش رشد آن ها شود. برای تامین پروتئین با کیفیت اگر پرندگان دسترسی به محیط طبیعی و برکه دارای آبزیان یا حشرات ندارند، می توان از کنجاله سویا در جیره آن ها استفاده نمود.

 اردک ها نسبت به مرغ و خروس صنعتی نیاز بیشتری به ویتامین نیاسین در جیره خود دارند . این ویتامین از بروز مشکلات در پنجه پرنده جلوگیری می نماید. استفاده از گیاهان سبز و میوه ها در تغذیه اردک می تواند کمبود نیاسین در هنگام استفاده از خوراک های آماده طیور صنعتی را جبران کند. در صورت استفاده از خوراک های آماده در بازار ، خوراک هایی تهیه گردد، که برای سنین مختلف پرورش اردک، بیشترین همخوانی را داشته باشند.

سن ( روز)			واحد	ماده مغذی
دوره تخمگذاری	۲۲-۴۲	۱-۲۱
2500	3000	2900	کیلوکالری بر کیلوگرم	انرژی قابل متابولیسم
15-17	18-20	20-22	درصد	پروتئین
3/5	0/8	0/8	درصد	کلسیم
0/5	0/4	0/4	درصد	فسفر

موارد خوراکی مورد استفاده در تغذیه

این پرنده علاقه‌ی ویژه ای به گیاهان و حشرات دارد، و این نوع غذاها می توانند بخش زیادی از نیاز های غذایی پرنده را رفع نماید. اردک ها سبزیجات و گیاهان را خیلی دوست  داشته؛ و به همین علت پرورش دهنده ها در فصل بهار و تابستان انواع گوناگونی از گیاهان و سبزیجات مانند؛ کاهو، کلم پیچ و غیره را در اختیار آن ها قرار می دهند. علاوه بر این هندوانه، خیار، بادام زمینی، ذرت و غیره از جمله خوردنی های مورد علاقه این پرنده آب دوست می باشد.

ذرت و نخود فرنگی از مواد خوراکی می باشد. که اردک ها حتی در موقع شنا نیز می توانند از آن ها تغذیه کنند. باید دقت کنید که سبزیجات و گیاهان سخت تکه تکه و خرد شوند تا اردک ها بتوانند از آن ها استفاده کنند.عدم رعایت این موضوع امکان دارد باعث خفگی و در نهایت مرگ پرنده شود. علاوه بر این در انتخاب غذاها باید کیفیت و تازگی را در اولویت قرار داد؛ زیرا اردک در برابر بیماری بوتولیسم که از پوسیدگی برخی مواد آلی ایجاد می شود، بسیار حساس می‌باشد.

اردک ها به مزه های خاص ترش و شیرین خیلی علاقه دارند. میوه هایی مثل انگور قرمز یا صیفی جاتی مثل خیار و گوجه را خیلی دوست دارند و خیلی تنوع طلب هستند و اگر خوراکی را دوست نداشته باشند، نمی خورند.

درصد تقریبی در جیره	انواع	ماده خوراکی
50 تا 60 درصد جیره	ذرت، گندم ، جو، برنج ، سورگوم	غلات
10 تا 30 درصد جیره	سبوس گندم ، سبوس برنج	بقایای زراعی
10 تا 30 درصد جیره	کنجاله سویا ، کنجاله کلزا ، پودر ماهی ، دور ریز قصابی	مکمل های پروتئینی
1 تا 2 درصدجیره	پودر صدف ، پودر سنگ آهک ، مکملهای تجاری طیور	مکمل های معدنی
10 درصد جیره	سیب، خیار،گوجه، هویج، کدو سبز، توت فرنگی، هنداونه، طالبی، توت سیاه، انگور، کاهو ، ریحان	میوه و سبزیجات
25 تا 30 درصد جیره	برنج، خرده نان، ضایعات میوه و سبزی، ضایعات پاک کردن مرغ	دور ریز مواد غذایی
10 تا 20 درصد جیره	کرم ها ، حلزون و آفات کشاورزی	حشرات

 

آماده کردن دانه غلات برای خوراک اردک

• ذرت: بصورت کوبیده یا پخته شده
• گندم: خرده گندم حاصل از بوجاری بدون هیچ فرآوری
• جو: بصورت آردی
• مایلو یا سورگوم: بدون فرآوری
• برنج: خرده برنج سفید یا قهوه ای بصورت پخته یا خام

میزان خوراک مورد نیاز

جوجه اردک به طور معمول ۱۲/۵ کیلوگرم خوراک تا سن ۲۰ هفتگی استفاده می کند. میزان مصرف روزانه اردک های تخم گذار بطور معمول ۱۲۰ گرم می باشد، اگرچه مقدارخوراک با توجه به سطح تولید و در دسترس بودن موادغذایی متفاوت است.

در نژادهای مختلف ممکن است مقادیر توصیه شده متفاوت باشند.

میزان مصرف خوراک در صورتی که اردک ها در سن شش هفتگی و با وزن ۲/۸ کیلوگرم به بازار عرضه شوند تقریباً ۲/۳ می باشد. به عبارتی به ازای هر کیلوگرم وزن پرنده باید ۲/۳ کیلوگرم خوراک تامین شود.

مصرف خوراک (کیلوگرم)		وزن بدن(گرم)	سن به هفته
تجمعی	هفتگی
0	0	60	صفر
0/220	0/220	270	یک
0/970	0/750	760	دو
2/080	1/110	1300	سه
3/360	1/280	1850	چهار
4/810	1/450	2400	پنج
6/410	1/600	2800	شش
8/060	1/650	3200	هفت
9/710	1/650	3450	هشت

نکات مهم در مورد خوراک اردک

• در صورت استفاده از کنسانتره آماده طیور برای جوجه اردک های کم سن، باید به نحوی کمبود ویتامین نیاسین در آن را با افزودن مکمل نیاسین به آب یا استفاده از مواد خوراکی (ترکیب میوه ها ) تامین شود. همچنین مراقب سرعت رشد بال و مشکالت پا در اردک ها باشید.
• کاهو، خیار و سبزیجات را به صورت کامل خردشده به اردک ها داده شود.
• هسته میوه ها جدا شود.
• می توان یک روز در میان مقداری مولتی ویتامین به آب آشامیدنی آن ها اضافه نمود.
• می توان از مولتی ویتامین پرندگان و کودکان استفاده نمود، اما نباید آهن داشته باشد.
• سعی شود، رژیم بسیار متنوعی از غذا ها را برای آن ها فراهم کنید تا دچار کمبود ویتامین نشوند .
• Lمی توان هویج، خیار و کاهو را باهم مخلوط کرده و به همراه آرد ذرت در اختیار اردک ها قرار داد. این کار به تامین مواد مغذی مورد نیاز اردک ها کمک می کند.
• همیشه در کنار غذای آن ها آب قرار دهید؛ چون آن ها برای غذا خوردن به آب احتیاج دارند و از گیر کردن غذا در گلوی آن ها جلوگیری می کند .
• حشراتی مثل سوسک، مگس و پشه ها چون ممکن است به مواد حشره کش آلوده شده باشند، باعث بیماری اردک ها می شوند.

اردک چه غذاهایی را نباید بخورد؟

• پسماند غذاهای خانگی و رستورانی که خیلی چرب می‌باشند.
• دانه های بقولات مانند: لوبیا و سویا نباید بصورت خام و خشک در اختیار اردک ها قرار گیرد. از نخود و لوبیا سبز می توان در تغذیه اردک ها استفاده نمود.
• سیب زمینی خام نیز غذای نامناسبی می‌باشد.
• سیر، پیاز و تره برای تغذیه اردک ها به هیچ عنوان مناسب نیست.
• سبزیجاتی مثل اسفناج که محتوای آهن بالایی دارند.
• شکلات و چیزهای شیرین غیر طبیعی به دلیل صدمه زدن به سیستم عصبی در تغذیه آن ها استفاده نشود.
• میوه های ترش و اسیدی مانند؛ گوجه سبز، پرتقال، نارنگی، لیمو و سایر مرکبات به دلیل آسیب رساندن به دستگاه گوارش بهتر است استفاده نگردد.
• نان های سفید مانند: نان لواش، نان های صنعتی و به طور کل استفاده از نان به میزان زیاد توصیه نمی شود. استفاده از نان اگر به عنوان تنها ماده خوراکی روزانه نباشد به همراه سبزی و میوه جات اشکالی ندارد.
• خوراک های تهیه شده برای جوجه اردک ها به دلیل مقادیر بالایی عنصر آهن امکان دارد برای اردک بالغ مضر باشد.

منبع

حسین منافی راثی. راهنمای تغذیه و خوراک دهی اردک خانگی. نشرآموزش (مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی). ۱۴۰۰.

https://poultry.ces.ncsu.edu/backyard-flocks-eggs/other-fowl/feeding-ducks/