سبزی و صیفی, کاشت و پرورش گیاهان

ناگفته ها درباره کاشت مارچوبه در ایران

کاشت مارچوبه در ایران

درباره کاشت مارچوبه کاشت مارچوبه آسان است. و از اواسط بهار تا اوایل تابستان سبزی های خوش طعمی تولید می کند و بنابراین، یک خوراکی فصلی است که باید در فصل خود به بازار عرضه شود. این گیاه چند ساله بزرگ باید حتماً در باغچه یا زمین کشت شود و مناسب کاشت در گلدان نیست. با این حال، مارچوبه های جدید به یک تا دو سال زمان برای استقرار در خاک قبل از برداشت نیاز دارند. بنابراین اگر قصد برداشت محصول مارچوبه را دارید. باید صبر و حوصله داشته باشید. 

مارچوبه در ایران

درباره کاشت مارچوبه مارچوبه گیاهی است که در آب و هوای سردسیری، عملکرد بهتری دارد. در شهرهای گرمسیری این محصول در پاییز برداشت می شود. اما به طور کلی تابستان های داغ، بر کیفیت محصول مارچوبه تأثیر می گذارد. در حال حاضر، مارچوبه در قزوین، شهرستان های استان آذربایجان شرقی مانند تبریز و خوی، ماهنشان زنجان، استان البرز، جلفا، اراک، کردستان و کرمانشاه به صورت خودرو رشد می کند. جالب است بدانید کاشت مارچوبه در دزفول به دلیل زمستان های ملایم، بسیار رایج است.

مارچوبه چگونه رشد می کند؟

مارچوبه یک محصول منحصر به فرد است. به قسمت های خوراکی گیاه نیزه می گویند. که البته از نظر بیولوژیکی ساقه گیاهان هستند. نیزه ها از جوانه های زیرزمینی در پایه سیستم ریشه بیرون می آیند. به این جوانه ها و ریشه ها «تاج» می گویند. اگر نیزه ها را رها کنیم تا رشد کنند. برگ می شوند و “فلس” نامیده می شوند. برداشت مارچوبه، تنها دو ماه طول می کشد، زیرا گیاهان به فرصتی نیاز دارند. تا به سرخس ها اجازه رشد دهند تا بتوانند برای سال آینده بازیابی شوند. و انرژی تولید کنند.

سرخس انرژی ای تولید می کند. که در قسمت زیرزمینی گیاه ذخیره می شود تا نیزه های سال بعد تولید شود. مهم است که حتی پس از پایان برداشت از فلس ها مراقبت کنید. تا مطمئن شوید که برداشت های خوبی در آینده خواهید داشت.

زمان برداشت مارچوبه

خاک مناسب کاشت مارچوبه

مارچوبه در خاک هایی با زهکشی خوب با pH بین 6.5 تا 7.0 بهترین رشد را دارد و خاک های بسیار اسیدی را تحمل نمی کند. می تواند در خاک های سنگین، متوسط یا شنی رشد کند. به شرطی که خاک ها زهکشی خوبی داشته باشند و پس از بارندگی آب، حالت غرقابی نداشته باشند.

قبل از کاشت مارچوبه، خاک خود را آزمایش کنید تا ببینید آیا خاک مقدار مناسبی از مواد مغذی برای رشد مارچوبه دارد. یا خیر. بر اساس نتایج آزمایش خاک، کود توصیه شده را اضافه کنید. بهتر است قسمتی از کود را قبل از کاشت در پاییز یا بهار اضافه کنید. اما در زمان کاشت باید حدود نیمی از فسفر و پتاسیم به آن اضافه شود. پس از کاشت، زمانی که طوقه ها شروع به رشد کردند، نیتروژن باید اضافه شود.

در صورت عدم وجود گزارش آزمایش خاک، نرخ معمول کود باغی پیش کشت. برای مارچوبه استفاده از 450 تا 680 گرم کود 10% نیتروژن، 10% فسفر و 10% کود پتاسیم (10-10-10) در هر 9.3متر مربع است.

خاک مناسب

 

درباره کاشت مارچوبه پس از ایجاد زمین مناسب برای کشت مارچوبه، بهتر است. خاک را تقریباً هر سه سال یکبار آزمایش کنید و قبل از افزودن مواد مغذی، توصیه های آزمایش را دنبال کنید. پس از آن کود یا کمپوست توصیه شده را می توان در اوایل بهار قبل از سبز شدن نیزه یا پس از برداشت. در اواخر خرداد یا اوایل تیر اضافه کرد. این کودها را فقط در صورت نیاز طبق آزمایش خاک اضافه کنید. کود را در کنار ردیف گیاهان اضافه کنید و آن را کمی بخراشید. اجازه ندهید ابزار بیش از یک اینچ در خاک نفوذ کند تا به قسمت های زیرزمینی گیاهان آسیبی نرسد.

اگر آزمایش خاک شما نشان داد که باغچه دارای فسفر بالایی است، درباره کاشت مارچوبه از کودهای کم فسفر مانند 32-3-10، 27-3-3 یا 25-3-12 استفاده کنید یا از کودهای غیر فسفر مانند 30- استفاده کنید. 0-10 یا 24-0-15 با نرخ 227گرم در هر 9.3 متر مربع نیز مناسب است. از افزودن مقادیر غیر ضروری فسفر به خاک بیشتر از آنچه در آزمایشات خاک توصیه شده است خودداری کنید. استفاده مداوم از کودهای با فسفر بالا مانند 10-10-10 یا 15-30-15 یا میزان بالای کود یا کمپوست می تواند منجر به تجمع فسفر در خاک شود که در طول زمان بر سلامت خاک و گیاه تأثیر می گذارد.

بیشتر بخوانید: خواص مارچوبه

مکان مناسب برای کاشت مارچوبه

کاشت مارچوبه می تواند 15 سال یا بیشتر طول بکشد، بنابراین محل بستر مارچوبه را با دقت انتخاب کنید. یک مکان حاصلخیز، آفتابی و با زهکشی خوب با خاکی انتخاب کنید که رطوبت را به خوبی حفظ کند. یخبندان های دیررس بهاره می توانند نیزه های بیرون آمده را از بین ببرند، بنابراین منطقه ای را پیدا کنید که در ارتفاع کم یا در معرض یخبندان نباشد.

اگر قرار است بستر مارچوبه بخشی از یک باغ سبزی بزرگتر باشد، بهترین مکان در انتهای شمالی باغ است، به طوری که فلس های بلند بر سایر محصولات سایه نیندازند.

کاشت مارچوبه

درباره کاشت مارچوبه مارچوبه معمولاً از طوقه رشد می کند، اما می تواند از طریق بذر نیز تکثیر شود و همانطور که گفتیم تکثیر از طریق بذر، یکسال دیرتر از تکثیر از طریق طوقه به شما محصول می دهد.

بهتر است فقط از ارقام نر استفاده کنیم. زیرا جوانه های بهتر و قوی تری را تولید میکنند. بذرهای غیر هیبریدی، ارقام ماده ای به خوبی ارقام نر تولید می کنند و در نهایت جوانه هایی ایجاد می شود که به خاطر عدم ایجاد رقابت با گیاهان موجود، باید وجین شوند. حتی رقم F1 تماماً نر نیز می تواند گاهی گیاهان ماده ایجاد کند.

بذرها را از 21 دیماه تا 21 بهمن در دمای 13-16 درجه سانتی گراد در محیط بسته بکارید. هر بذر را به صورت جداگانه در یک سلول سینی نشاء که با کمپوست پر شده است، بکارید. در اواسط  خردادماه نشاءها را از سینی به زمین اصلی منتقل کنید. جوانه ها را در زمین قرار دهید و سپس حداقل یک بیل کود آلی مانند کمپوست یا کود دامی پوسیده شده در متر مربع بریزید.

تکثیر مارچوبه از طریق تاج

مارچوبه معمولاً به عنوان گیاهی یکساله کاشته می شود. شما معمولاً می توانید مارچوبه را در فروشگاه ها و هایپرمارکت ها در فصل بهار پیدا کنید، در حالیکه از اواسط اسفندماه برای کاشت این گیاهان اقدام شده است. بهتر است مارچوبه در ترکیب با سایر گیاهان کاشته نشود و بستر کاشت جداگانه ای داشته باشد.

درباره کاشت مارچوبه رعایت روش های صحیح کاشت برای مارچوبه برای این محصول چند ساله با عمر طولانی مهم است.

محل کاشت را همانطور که در بالا توضیح داده شد آماده کنید. سپس یک شیار به عمق 15 تا 30 سانتی متر حفر کنید تا تاج ها در آن کاشته شوند. در خاک های رسی سنگین، شیارها را کم عمق تر (15-20 سانتی متر) و در خاک های شنی، عمیق تر (25 تا 30 سانتی متر)  حفر کنید. همانطور که خاک از داخل شیار برداشته می شود، آن را مستقیماً به کنار بگذارید. با رشد فلس ها چندین هفته بعد، این خاک ها به بستر کشت گیاه بازگردانده می شود.

طول شیار باید به اندازه تعداد تاج های کاشته شده باشد. به عنوان مثال، اگر 10 تاج دارید، یک سنگر به طول 3 متر حفر کنید. در صورت کاشت چند ردیف، شیارها را حداقل 90 سانتی متر از هم فاصله دهید، زیرا گیاهان با افزایش سن گسترش می یابند.

برای کاشت طوقه ها، آنها را از سر تا پا (نوک جوانه تا ریشه) در یک خط در پایین شیار قرار دهید، به طوری که جوانه های طوقه ها بیش از 30 سانتی متر از هم فاصله داشته باشند. عکس زیر را ببینید:

سیستم ریشه مارچوبه

تکثیر مارچوبه

 

برخی از منابع قدیمی باغبانی و کشاورزی ممکن است بگویند که ریشه تاج ها را مانند اختاپوس در هنگام کاشت باز کنید، اما این کار، یک عمل منسوخ و غیر ضروری است.

افزودن کود حاوی فسفر و پتاسیم به شیارها در زمان کاشت کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که گیاهان می توانند در حین رشد به مواد مغذی کافی دسترسی داشته باشند.

سپس روی تاج ها را با 5-7.5 سانتی متر از خاکی که قبلا از شیار خارج شده است بپوشانید. مابقی خاک باقیمانده چند هفته بعد به محض ظهور و رشد فلس ها به پای کشت گیاه اضافه می شود. اجازه ندهید تاج ها بین قرار دادن آنها در شیارها و پوشاندن آنها با خاک خشک شوند. بلافاصله پس از کاشت آبیاری کنید.

پس از کاشت، هنوز هم باید مقدار زیادی خاک در کناره‌های شیارها وجود داشته باشد، که بعداً در فصل برای ادامه پر کردن شیارها با رشد فلس‌ها استفاده می‌شود.

هنگامی که نیزه ها محکم و چندین سانتی متر بلند می شوند، می توان چندین سانتی متر دیگر از خاک را دوباره داخل شیار پر کرد. در این مرحله احتیاط کنید، زیرا کلوخ های بزرگ خاک خشک می توانند نیزه های شکننده را بشکنند.

ایجاد قیم برای مارچوبه

مارچوبه در طول تابستان به گیاهی بلند و پرزدار تبدیل می شود. برای جلوگیری از شکسته ساقه ها در برابر باد و آسیب به تاج، اطراف هر ردیف کاشت مارچوبه یک فنس قرار بدهید.

آبیاری مزرعه مارچوبه

رطوبت خاک برای رشد خوب ریشه و فلس در مارچوبه مهم است. حتی اگر فلس مارچوبه به ندرت نشانه‌های آشکار تنش خشکی را نشان می‌دهد، اما برای سالم ماندن در سال آینده، به رطوبت ثابت خاک نیاز دارد. آبیاری در فصل برداشت نیز ممکن است باعث افزایش عملکرد در سالهای بسیار خشک شود.

تکه های مارچوبه باید هر هفته حداقل 2.5 سانتی متر آب دریافت کنند. اگر در هفته گذشته منطقه شما به این اندازه بارش نداشته است، خاک را با آب خیس کنید. مارچوبه هایی که در خاک های شنی رشد می کنند باید بیش از یک بار در هفته در غیاب باران آبیاری شوند و خاک های رسی سنگین ممکن است نیازی به آبیاری مرتب نداشته باشند. علاوه بر این، خاک های پوشیده شده با مالچ آب بیشتری را حفظ می کنند.

2.5 سانتی متر آب یک خاک شنی را تا عمق 25 سانتی متر خیس می کند و یک خاک رسی سنگین را تا 15سانتی متر خیس می کند.

برداشت مارچوبه

در بهار نیزه ها از خاک بیرون می آیند. بهار اول، یک سال پس از کاشت تاج، نیزه ای برداشت نکنید. اجازه دهید نیزه ها فلس شوند و استحکام تاج ها را بسازید.

درباره کاشت مارچوبه بهار دوم پس از کاشت تاج، اگر گیاهان در فصل رشد قبلی قوی و سالم بودند، زمانی که نیزه ها 15 تا 20 سانتی متر طول دارند، شروع به برداشت می کنند. در سال اول برداشت فقط دو هفته مارچوبه بچینید. پس از آن، اجازه دهید نیزه ها به فلس تبدیل شوند.

در سالهای بعد، مارچوبه را تا اواسط خردادماه می توانید برداشت کنید. برخی از باغداران به هیچ وجه در طول سال دوم برداشت نمی کنند، ترجیح می دهند قبل از شروع برداشت در سال سوم، به گیاهان اجازه دهند قدرت بیشتری ایجاد کنند.

ذخیره سازی

مارچوبه تازه آنقدر خوراکی بهاری است که می توانید آن را ظرف چند ساعت پس از چیدن بخورید، اما می توانید آن را تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید.

می توانید برداشت مارچوبه را فریز کنید یا همچنین از آن کنسرو یا ترشی درست کنید.

اگر شما هم بعد از خواندن این مطلب تصمیم به کشت مارچوبه گرفته اید، می توانید سؤالات خود را در قسمت نظرها از ما بپرسید. 

مطالب مرتبط

یک نظر در “ناگفته ها درباره کاشت مارچوبه در ایران

  1. اسماعیل عربلو گفت:

    سلام از کی میتونم کمک بگیرم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *